kościół parafialny pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny - Zabytek.pl
kościół parafialny pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny
Adres
Chotków
Lokalizacja
woj. lubuskie, pow. żagański, gm. Brzeźnica
Historia
Kościół wzniesiono w 4 ćw. XIII w. jako budowlę jednonawową z nieco węższym, prosto zamkniętym prezbiterium od wschodu. Pierwszą przebudowę, polegającą na poszerzeniu prezbiterium do wymiarów korpusu głównego oraz przesklepieniu wnętrz, przeprowadzono prawdopodobnie w XV w. Od 1540 do 1668 r. świątynia należała do protestantów. W tym okresie, w latach 1551-1561, do południowej ściany dobudowano wieżę. W XVIII w. wzniesiono zakrystię i przebudowano otwory okienne.
Opis
Kościół znajduje się na niewielkim wzniesieniu w północnej części wsi, przy drodze prowadzącej w kierunku Zielonej Góry. Wokół rozciąga się teren dawnego cmentarza. Całość ogrodzona jest kamiennym murem z XV w., z bramą - dzwonnicą prowadzącą od strony południowej. Świątynia jest budowlą wczesnogotycką, orientowaną. Korpus główny, rozplanowany na rzucie prostokąta, został nakryty wysokim dwuspadowym dachem. Ścianę wschodnią prezbiterium wzmocniono przyporami. W bryle kościoła wyraźnie dominuje wysoka, prostopadłościenna, oskarpowana wieża przylegająca do południowego boku korpusu. Wieńczy ją czterospadowym hełm z dwiema chorągiewkami wiatrowymi. Obok usytuowana jest zakrystia nakryta dachem jednospadowym. Kościół został wzniesiony z kamienia i cegły. Dachy kryte są dachówką karpiówką. Otynkowane elewacje artykułowane są niesymetrycznie rozmieszczonymi otworami okiennymi i drzwiowymi oraz uskokowymi skarpami. Okna zróżnicowane pod względem wielkości w większości zamknięte są łukiem odcinkowym. Nad oknami w ścianie południowej widoczne są ślady po przemurowanych otworach ostrołukowych. Pod nimi znajduje się wejście do kościoła ujęte kamiennym ostrołukowym portalem z glifami o zróżnicowanych profilach. Otwór wejściowy został zamknięty trójlistnym wykrojem. Wewnątrz nawa przekryta jest sklepieniem gwiaździstym, prezbiterium krzyżowo-żebrowym jednak w szczycie ściany wschodniej widoczne są ślady po wcześniejszym sklepieniu kolebkowym. Kruchta, zajmująca przyziemie wieży, przesklepiona krzyżowo. Zachował się późnogotycki ołtarz z warsztatu Mistrza Ołtarza z Gościszowic pochodzący z pocz. XVI w., empora organowa z 1568 r., kamienna chrzcielnica z k. XVI w., obraz „Uwolnienie św. Piotra” z około 1600 r. oraz płyty nagrobne z XVI-XVII w.
Dostęp do zabytku ograniczony. Możliwość zwiedzania wnętrza po wcześniejszym uzgodnieniu telefonicznym.
Oprac. Anna Jackiewicz, OT NID w Zielonej Górze, 13.11.2014 r.
Rodzaj: kościół
Styl architektoniczny: gotycki
Materiał budowy:
kamienne
Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków
Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_08_BK.32305, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_08_BK.113107