kamienica - Zabytek.pl
Adres
Bytom, Kościelna 2
Lokalizacja
woj. śląskie, pow. Bytom, gm. Bytom
Historia
Kamienicę wzniesiono w 1905 r. w stylu secesyjnym wg projektu bytomskiego architekta Wilhelma Mokrossa. Od momentu zakończenia budowy obiekt pełnił funkcje handlową, o czym świadczy m.in. dekoracyjny kartusz z motywem kaduceusza na elewacji frontowej.
Opis
Kamienica zlokalizowana jest w obrębie staromiejskiego układu urbanistycznego Bytomia, w południowo-wschodnim narożniku kwartału ograniczonego ulicą Kościelną, Murarską i Strażacką. Budynek jest murowany z cegły, wzniesiony na planie litery „L” i złożony z budynku frontowego od strony ul. Kościelnej oraz oficyny bocznej wzdłuż ul. Murarskiej, jako dwupiętrowy, z wysokim użytkowym poddaszem i narożnym ryzalitem, nakryty dachem mansardowym z lukarnami i facjatkami. Elewacje od strony obu ulic licowane są białą, niebieską i brązową cegłą glazurowaną. Fasada od strony ul. Kościelnej jest czteroosiowa, zwieńczona wysokim, trójosiowym, stylizowanym szczytem o wklęsło-wypukłym obrysie. Na wysokości przyziemia artykułowana jest dużymi, koszowo zamkniętymi otworami witryn oraz umieszczonym na osi otworem wejściowym. Wyższe partie elewacji, oddzielone od strefy przyziemia za pomocą ceglanego gzymsu, artykułowane są otworami okiennymi zamkniętymi koszowo oraz kamiennym, dekoracyjnym kartuszem z inicjałami FZ i motywem kaduceusza, umieszczonym pomiędzy kondygnacjami od strony narożnego ryzalitu. Szczyt fasady artykułowany jest motywem triforium, w którego dolną część wpisano otwory okienne facjaty. Dopełnieniem wystroju elewacji, zarówno od strony ul. Kościelnej, jak i Murarskiej, są dekoracyjne, przetworzone w duchu secesyjnym motywy detalu architektonicznego wykonane z niebieskiej cegły glazurowanej, kontrastującej z białymi płaszczyznami lica elewacji.
Jednoosiowa partia narożna jest wyraźnie wyodrębniona w bryle kamienicy dzięki dwukondygnacyjnemu, opartemu na konsolach wykuszowi oraz zwieńczeniu w formie facjaty nakrytej falistym szczytem. Partia ta artykułowana jest na poziomie przyziemia otworem drzwiowym zamkniętym koszowo, na wysokości I i II piętra zamkniętymi analogicznie otworami okiennymi w ścianie frontowej oraz wąskimi otworami w ściankach bocznych. W zwieńczeniu wykusza mieści się niewielki balkon, otoczony ceglaną, dekoracyjnie opracowaną barierą, skomunikowany z otworem drzwiowym i okiennym w facjacie.
Elewacja boczna od strony ul. Murarskiej jest siedmioosiowa, urozmaicona wąskim, asymetrycznie umieszczonym szczytem. Strefa przyziemia, analogicznie jak od strony ul. Kościelnej, oddzielona jest od wyższych partii za pomocą ceglanego gzymsu. Elewacja na poszczególnych kondygnacjach artykułowana jest za pomocą niesymetrycznie rozmieszczonych, pojedynczych bądź zestawionych w formie triforium otworów okiennych, zamkniętych koszowo, a ponadto dekoracyjnym kartuszem z datą MCMV (1905), umieszczonym w pomiędzy kondygnacjami od strony narożnego ryzalitu. Na poziomie przyziemia zlokalizowany jest ponadto duży otwór witryny, otwór wejściowy oraz otwór bramny z odbojami. W budynku na uwagę zasługuje częściowo zachowana historyczna stolarka okienna, drzwiowa i bramna. We wnętrzu częściowo zachowany jest wystrój sieni wykonany z kolorowych płytek glazurowanych i dekoracji stiukowej.
Obiekt o ograniczonym dostępie.
Oprac. Dorota Bajowska, Pracownia Terenowa NID w Katowicach, 11.2020 r.
Rodzaj: kamienica
Styl architektoniczny: secesyjny
Materiał budowy:
ceglane
Forma ochrony: Rejestr zabytków
Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_24_BK.104409