Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

kościół parafialny pw. św. Mateusza - Zabytek.pl

kościół parafialny pw. św. Mateusza


kościół 2. poł. XVII w. Biesiadki

Adres
Biesiadki, 16

Lokalizacja
woj. małopolskie, pow. brzeski, gm. Gnojnik

Kościół drewniany, wzniesiony w 1661 r., barokowy.Stanowi przykład sakralnego budownictwa drewnianego z terenu Małopolski.

Historia

Parafia w Biesiadkach została założona prawdopodobnie w 2. poł. XII w. przez biskupów krakowskich. Pierwsza wzmianka o niej pochodzi z 1325 r. W 1585 r. bp krakowski Piotr Myszkowski zniósł parafię i przyłączył ją do parafii Porąbka Uszewska. Dopiero w 1840 r. bp tarnowski Józef Grzegorz Wojtarowicz przywrócił parafię w Biesiadkach. Pierwotny kościół miał powstać w 1199 r., taka data widniała na tabliczce wiszącej dawniej nad bocznym wejściem kościoła. Obecny zbudowany został w 1661 r. przy użyciu materiału z poprzedniego kościoła zniszczonego przez Siedmiogrodzian w 1657 r. Świątynia została gruntownie odnowiona w 1876 r., wnętrze w 1881 r. Powiększona została w 1936 r. poprzez przedłużenie nawy i dobudowę kaplicy, wtedy przesunięto też wieżę i podwyższono ją o jedną kondygnację. W l. 1971-1975 przeprowadzono kolejny remont obiektu.

Opis

Kościół usytuowany jest w środkowej części wsi, na niewielkim wzniesieniu. Obiekt reprezentuje styl barokowy. Kościół jest orientowany, trójnawowy z prezbiterium zamkniętym trójbocznie, przy którym od pn. znajduje się zakrystia. Przy nawie od pn. kaplica zamknięta trójbocznie, od pd. niewielka kruchta, a od zach. kwadratowa wieża z przedsionkiem w przyziemiu, o ścianach lekko pochyłych, podzielona gzymsami na trzy kondygnacje, z których najwyższa z 1936 r. nakryta jest hełmem baniastym z latarnią. W ścianach wieży wnęki, w których rzeźby świętych, ludowe. Dachy świątyni dwuspadowe o wspólnej kalenicy, z wieżyczką na sygnaturkę o barokowym kształcie. Kaplica kryta kopułą. Kościół drewniany, konstrukcji zrębowej, z wieżą o konstrukcji słupowej. Elewacja szalowane są deskami, dachy kryte gontem. Wewnątrz prezbiterium i nawa główna nakryte są pozornym sklepieniem kolebkowym, w nawach bocznych wydzielonych słupami płaskie odcinki stropowe. W kaplicy pozorne sklepienie wielopolowe. Tęcza zamknięta jest półkoliście, na belce znajdują się krucyfiks oraz posągi Matki Boskiej i św. Jana Ewangelisty, gotyckie z XVI w. W wejściu południowym portal gotycki, ostrołukowy, pochodzący z poprzedniego kościoła, w nim drzwi ze starymi okuciami. Polichromia wnętrza figuralna i ornamentalna, namalowana została przez Tadeusza Terleckiego w 1938 r. Wewnątrz znajdują się: ołtarz główny, barokowy z ok. poł. XVII w., w nim rzeźbiona Pieta, późnogotycka z 1. poł. XVI w.; ołtarze boczne: 1-2. późnobarokowe z XVIII-XIX w.; 3. nowszy; w nich obrazy barokowe: św. Rozalii z 1676 r., Matka Boska w mandorli z XVII w.; NMP ze śś. Anną i Joachimem z XVII w. św. Antoniego z XVII w. Chrzcielnica drewniana z 1. poł. XIX w. Stacje Drogi Krzyżowej, malowane przez Marię Ritter w 1971 r. Organy 12-głosowe wykonane w 1962 r. przez firmę „Biernacki”. W wieży zawieszone są cztery dzwony: jeden z 1631 r. z napisem "GLORIA IN ALTISSIMIS DEO FVSA ANNO 1631"; trzy pozostałe wykonane w 1954 r. w odlewni dzwonów Felczyńskich w Przemyślu.

Obiekt dostępny z zewnątrz, wewnątrz w czasie Mszy Św.

Oprac. Olga Dyba, OT NID w Krakowie, 3-02-2016 r.

Rodzaj: kościół

Styl architektoniczny: ludowy

Materiał budowy:  drewniane

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_12_BK.188199, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_12_BK.364346