Mimo, że błędnie zwany dworkiem Prądzyńskiego jest siedzibą muzeum, które nie tylko przybliża historię tego cennego zabytku jakim jest droga wodna, ale przede wszystkim dedykowany jest właśnie generałowi Ignacemu Prądzyńskiemu. Gen. dywizji I. Prądzyński, inżynier wojskowy, uczestnik licznych wojen, w latach 1823-24 główny projektant Kanału Augustowskiego, potem szef robót.

Historia

Budynek potocznie zwany dworkiem Prądzyńskiego zbudowano na potrzeby obsługi Kanału Augustowskiego w 1829 roku. Od poł. XIX w. służył jako biuro portu, z czasem mieszkanie nadzorcy i śluzowych. Przetrwał do końca lat 60. XX wieku. Faktyczny dom Ignacego Prądzyńskiego znajdował się przy ul. Krakowskiej w Augustowie (ob. Wojska Polskiego) przy wjeździe do miasta spłonął jednak w 1831 roku. W 1968 r. zorganizowano w Augustowie Społeczne Muzeum Ziemi Augustowskiej, a w 1973 r. (w 150. rocznicę rozpoczęcia budowy) Muzeum Kanału Augustowskiego. Jego szefem został Wojciech Batura (pełni tę funkcję do dnia dzisiejszego). PP PKZ wykonały w l. 70. XX w. projekt rekonstrukcji obiektu w oparciu o istniejące elementy. W 1981 r. w jego podwojach zagościło Muzeum Kanału Augustowskiego. Prezentowana jest w nim wystawa stała pt. „Historia budowy i eksploatacji Kanału Augustowskiego, z podkreśleniem roli gen. Ignacego Prądzyńskiego”, połączona z projekcją filmów wideo, dotyczących budowy Kanału.

Opis

Dwór usytuowany jest przy ul. 29 Listopada, po jej zachodniej stronie, na cyplu oblanym z trzech stron wodami rzeki Netty tworzącymi także basen portowy. Jest wycofany kilkadziesiąt metrów od ulicy, otoczony parkiem, tuż za nim znajduje się budynek Zarządu Wodnego. W bliskim sąsiedztwie znajduje się śluza, Kanał Bystry, dwa jazy, dom śluzowego- elementy składowe stopnia piętrzącego wodnego Augustów.

Na planie prostokąta, w konstrukcji zrębowej, tynkowany wewnątrz i szalowany, na zewnątrz otynkowany i oszalowany. Szalunek w dolnej partii pionowy, powyżej poziomy. Budynek dwutraktowy, w elewacji frontowej ażurowy ganek, kryty daszkiem dwuspadowym. Dach czterospadowy, kryty gontem, w połaciach dachowych tzw. wole oczy.

Obiekt dostępny w sezonie turystycznym, zimą po uprzednim umówieniu lub tylko z zewnątrz.

Oprac. Iwona Górska, OT NID w Białymstoku, 29.10.2014 r.