Szlakiem gotyckich zabytków architektury sakralnej gminy Miłoradz - Zabytek.pl
Wycieczka użytkownika Jacek
Szlakiem gotyckich zabytków architektury sakralnej gminy Miłoradz
18
kilka godzin
pomorskie
W XIV wieku w okolicach przynależnego do państwa Krzyżackiego Miłoradza (powiat malborski), wybudowano siedem kościołów. Sześć z nich zachowało się do dziś i stanowi cenny zespół gotyckiej architektury sakralnej na Żuławach. Gęsta sieć obiektów sakralnych, zajmująca obszar oddalony na północ od cypla Mątowskiego, czyli tam, gdzie Wisła rozdziela się na dwa ramiona: Nogat i Wisłę-Leniwkę, nie wymagała w następnych stuleciach dalszej rozbudowy. Wspomniane, istniejące kościoły zlokalizowane są w miejscowościach: Miłoradz, Stara Kościelnica, Gnojewo, Kończewice, Mątowy Wielkie i Pogorzała Wieś. Niezachowany kościół znajdował się w Bystrzu. Na szczególną uwagę zasługują: kościół pw. śś. Szymona i Judy Tadeusza, jako jedna z najstarszych budowli ryglowych w Polsce, wymagająca jednak pilnych prac konserwatorskich, kościoły w Kończewicach i Mątowach Wielkich (podniesiony do rangi sanktuarium błogosławionej Doroty), z charakterystycznymi wieżami, krytymi gontem oraz podobne do siebie kościoły w Starej Kościelnicy i Miłoradzu- bezwieżowe (stracone po huraganie w XIX wieku), z zachowaną tkanką gotycką. Kościoły posiadają fantastyczne wnętrza, a uroku dodają im polichromowane stropy.
Z uwagi na fakt, że całe Żuławy są płaskie i najlepiej zwiedza się je rowerem, a w gminie Miłoradz zawsze zajrzymy gdzieś do środka, warto wybrać się w południowo-zachodnie okolice Malborka i przyjrzeć się bliżej tej części Żuław. W trakcie przejazdu, oprócz zabytkowych, średniowiecznych kościołów zwiedzimy również kilka innych, wartych uwagi obiektów, tych wpisanych w rejestr zabytków i tych, które się w nim nie znajdują. Wycieczka oferuje wyśmienity stosunek przejechanych kilometrów do ilości zabytkowej architektury (przy głównych zabytkach znajdują się również obiekty wpisane w rejestr jak np. kostnica, dzwonnice, cmentarze i parki).
Wycieczkę rozpoczynamy spod zamku wybudowanego w grodzie nad Nogatem i kierujemy się na południe, prawym brzegiem Nogatu, wzdłuż usypanego wału, drogą utwardzoną, przez Grobelno i Kraśniewo, zgodnie z trasą. Po drodze możemy zatrzymać się na jednym z kilku znajdujących się tam podjazdów na wał i popatrzeć na malborską warownię z daleka, choć o wiele lepiej jest to uczynić w drodze powrotnej, gdy promienie słoneczne fantastycznie oświetlają zamek (pod warunkiem, że niebo nie będzie zachmurzone). Na całej trasie oprócz wspomnianych wyżej zabytków zwiedzimy: w Kraśniewie - jedną z czterech śluz (Biała Góra, Szonowo, Rakowiec i Michałowo), zbudowaną w ramach projektu skanalizowania Nogatu (lata 1912-1916), cmentarz mennonicko-ewangelicki w Kraśniewie, cmentarz mennonicki w Mątowach Małych, cmentarz ewangelicki w Pogorzałej Wsi, cmentarze przykościelne, gotycką kapliczkę przydrożną i XIX-wieczny kościół pomocniczy w Gnojewie, charakterystyczny dla Żuław dom podcieniowy i gotyckie ossuarium z cmentarzem w Bystrzu.
Zachwycimy się również detalami żuławskich domów (wymaga szczególnego zwracania uwagi), znakami wielkiej wody na Żuławach i płaskim, cudownym krajobrazem Żuław Wiślanych. A jeśli będzie to maj, to za sprawą żółtych pól rzepaku, satysfakcja z wycieczki gwarantowana będzie nawet w 200%.
Czas dojazdu do następnego obiektu
8 min.
Czas dojazdu do następnego obiektu
10 min.
Czas dojazdu do następnego obiektu
1 min.
Czas dojazdu do następnego obiektu
1 min.
Czas dojazdu do następnego obiektu
10 min.
Czas dojazdu do następnego obiektu
6 min.
Czas dojazdu do następnego obiektu
1 min.
Czas dojazdu do następnego obiektu
12 min.
Czas dojazdu do następnego obiektu
24 min.