Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

dom - Zabytek.pl

dom


budynek mieszkalny koniec XIX w. Zofiówka

Adres
Zofiówka, 116

Lokalizacja
woj. mazowieckie, pow. lipski, gm. Lipsko - obszar wiejski

Dom drewniany z końca XIX wieku w zagrodzie nr 5 w miejscowości Zofiówka jest obiektem o wartości regionalnej.

Dom o konstrukcji ścian węgłowej, jest przykładem wiejskiego budownictwa mieszkalnego wchodzącego w skład zagrody młynarskiej ze schyłku XIX wieku.

Historia

Dom zbudował Stanisław Pachniak, dla rodziny wielopokoleniowej. Kolejnym właścicielem był jego syn Stanisław wraz z żoną Melanią, gospodarz i młynarz jak ojciec. Następnie dom przejęła obecna właścicielka Danuta Sobolska wnuczka Stanisława i Melanii. Budynek miał trzy razy konserwowana dachówek, obecnie pokryty eternitem. W środku budynku dostawiono piec kaflowy, który pełnił funkcje kuchni do gotowania. Dawniej dom był szerokofrontowy, ale ganek przy drzwiach frontowych od strony drogi zgnił i odtąd wejście jest w ścianie szczytowej.

Opis

Budynek znajduje się przy drodze bocznej wsi Zofiówka, położonej między Iłżą a Lipskiem nad rzeką Krępianką. Dom usytuowany ściną wzdłużną do drogi, na zachód a frontem skierowany na północ ku podwórzu. Za obiektem zbiornik wodny otoczony drzewami. Całe gospodarstwo leży na skraju niewielkiego lasku. Droga przy której stoi dom jest prostopadła do drogi głównej prowadzącej do Lipska. Fundamenty budynku tworzy mur kamienny spojony gliną, ocementowany. Podwalina z drewna dębowego z bali ciosanych, węgły łączone na obłap, ściany z sosnowego drewna, bale rżnięte, konstrukcja zrębowa wzmacniana lisicami, szalowana deskami, węgieł na obłap. Ściany uszczelniane mchem. Więźba dachowa z drewna sosnowego konstrukcji krokwiowej ze stolcem stojącym, krokwie osadzone na belkach stropowych, połączone na gniazda i czopy, stolec wzmacnia krokwie. Dach kryty pierwotnie dachówka obecnie eternitem. Podłogi z klepki dębowej tylko w kuchni, a w sieni i komorach bita glina (klepisko). Pułap zamknięty na deskach stropowych, otynkowany. Budynek powstał na planie wydłużonego prostokąta, jako budynek wąskotorowy. Na planie asymetrycznym z nieprzechodnia sienią, i układem dośrodkowym. Z sieni schody prowadzące na poddasze. Dach dwuspadowy, średni, ściany niskie. Murłata wysunięta poza ściany na zewnątrz. Elewacje budynku drewniane na kamiennej podmurówce, szalowane, szalunek prosty, tuz nad podmurówka listwa, wyżej deski przybijane pionowo, nad kolejna listwa, szalowanie poziome, rozdzielone otworami okiennymi i drzwiowymi. W szczycie ścian bocznych deski przybite pionowo, drzwi i okno w ścianie szczytowej, zwróconej na południe, zabite deskami. Drzwi drewniane, czworo zewnętrznych w tym troje jednoskrzydłowych i jedne dwuskrzydłowe. Pojedyncze, szalowane, w szerszej ścianie filongowe. Futryny zamocowane w balach ściennych, skrzynkowe. Drzwi filongowe malowane. Drzwi wewnętrzne jednoskrzydłowe trzy sztuki, dwuskrzydłowe cztery sztuki, pojedyncze zawiasy metalowe, kowalskie. Futryny zamocowane na balach ściennych. Okna dwudzielne i trójdzielne, trzy- i sześcio- szybowe, pojedyncze. Futryny malowane, umocowane w balach ściennych od podwaliny w przyciesiach do murłatu. Wnętrza proste, ściany tynkowane, bielone.

Obiekt dostępny dla zwiedzających jedynie z zewnątrz.

Oprac. Katarzyna Kosior, OT NID w Warszawie

Rodzaj: budynek mieszkalny

Styl architektoniczny: nieznana

Materiał budowy:  drewniane

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_14_BK.173815, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_14_BK.221077