klasztor, ob. plebania - Zabytek.pl
Adres
Złotoryja, Klasztorna 18
Lokalizacja
woj. dolnośląskie, pow. złotoryjski, gm. Złotoryja (gm. miejska)
Historia
Klasztor Franciszkanów w Złotoryi (do 1945 r. - Goldberg) wzniesiony został ok. 1240 r. z inicjatywy księżnej Jadwigi; wymieniony w dokumencie księcia Bolesława legnickiego w 1258 roku. Pierwotne założenie klasztorne z kościołem zniszczone zostało ok. 1427 r., następnie odbudowane ok. 1450 r. Franciszkanie w okresie reformacji opuścili miasto, natomiast odbudowany budynek klasztorny został podarowany przez księcia Fryderyka II w 1540 r. protestanckiemu, humanistycznemu gimnazjum Trotzendorfa. Klasztor spłonął ponownie w 1554 r., a następnie został odbudowany w l. 1555-1557. Funkcję szkoły budynek klasztorny pełnił do 1704 r. Ok. 1700 r. franciszkanie powrócili do Złotoryi, w 1704 r. przekazany im został kościół parafialny. Klasztor został przebudowany w latach 1708-1725 (36?). Król pruski Fryderyk przyznał w 1752 r. zapomogę na reparację budynku klasztoru i kościoła. Do czasu sekularyzacji w 1810 r. klasztor pozostawał znów w rękach franciszkanów. Następnie, do roku 1852 znajdowały się w zabudowaniach klasztornych siedziby sądu, w końcu XIX w. mieściła się tu parafia katolicka, szkoła katolicka, mieszkania nauczyciela i kantora, wreszcie archiwum — projekty przebudowy wnętrz budynku poklasztornego i adaptacji do wyżej wymienionych funkcji w 1896 r. sporządził Georg Urban. W okresie powojennym budynek klasztorny remontowany był w latach 1867, 1974-76. Obecnie w dawnym klasztorze mieści się siedziba parafii pw. św. Jadwigi.
Opis
Założenie klasztorne otoczone murem zlokalizowane jest w południowo-wschodniej części miasta, przy murach obronnych. Skrzydła klasztoru tworzą czworobok z prostokątnym, wewnętrznym dziedzińców, skrzydło południowe graniczy z kościołem. Elewacje wieloosiowe o rytmicznie rozmieszczonych osiach okiennych. Wejście główne do klasztoru w elewacji północnej, ujęte kamienną opaską. Wnętrza dwutraktowe z węższym traktem korytarza od strony dziedzińca; skrzydło południowe jednotraktowe. W przyziemiu zachowane sklepienia krzyżowe ze szwami.
Kościół i klasztor otoczone kamiennym murem. Mur graniczny ogrodu na południowo-wschodnim odcinku jest jednocześnie wewnętrznym murem miejskim. Był on naprawiany w 1815 roku oraz w latach następnych.
Zabytek dostępny.
oprac. Bogna Oszczanowska, OT NID we Wrocławiu, 12-11-2015 r.
Rodzaj: klasztor
Styl architektoniczny: nieznana
Materiał budowy:
ceglane
Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków
Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_02_BK.88310, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_02_BK.127867