willa, ob. przedszkole - Zabytek.pl
Adres
Zielona Góra, Stefana Batorego 53
Lokalizacja
woj. lubuskie, pow. Zielona Góra, gm. Zielona Góra
Historia
Na temat willi nie zachowała się żadna dokumentacja archiwalna, nie jest więc znana ani dokładna data powstania budynku, ani nazwisko projektanta czy wykonawcy. Uwzględniono jednak w księdze katastralnej, że w 1865 r. stał w tym miejscu budynek, będący wówczas własnością Augusta Praussnitza, kupca z Głogowa. W dokumentach odnotowano wartość domu (200 talarów), zgodnie z którą właściciel płacił podatek od nieruchomości. Nie ma pewności, czy tamten dom wyglądał jak ob. willa, czy też został później przebudowany. Działka, na której znajduje się budynek wraz z parkiem, miała pierwotnie pow. 3 ha. Do dalszego rozwoju tej części miasta przyczynił się niewątpliwie następny właściciel założenia - Richard Leonhardt, który kupił willę wraz z parkiem ok. 1894 roku. Richard był jednym z synów Moritza Leonhardta, właściciela przędzalni przy dzisiejszej ul. J. Dąbrowskiego. Na działce przy willi, na miejscu d. hurtowni magli, Richard Leonhardt rozpoczął w 1893 r. produkcję koniaków, które szybko zyskały uznanie konsumentów. Po kilku latach Richard Leonhardt odsprzedał firmę wytwórni Scharlachberg z Bingen. W zakładzie zaprzestano produkcji alkoholi i przeznaczono zakupione pomieszczenia na magazyny. Richard Leonhardt pozostawił sobie jednak willę przy ob. ul. Stefana Batorego wraz z otaczającym parkiem o pow. ok. 0,5 ha, odgradzając się od d. zakładu murem z czerwonej cegły. W 1920 r. willa przeszła w ręce Kurta Raetscha, współwłaściciela wytwórni koniaków u zbiegu dzisiejszych ul. Sulechowskiej i Bolesława Chrobrego. Po II wojnie światowej w budynku prawdopodobnie mieściła się przychodnia, następnie domu studenta. Od 1977 r. w willi działa Miejskie Przedszkole nr 19.
Opis
Willa wybudowana na rzucie prostokąta ze środkowymi ryzalitami, dwukondygnacyjna, częściowo podpiwniczona, z dachem dwuspadowym krytym blachą. Ryzality przy elewacji frontowej i od strony parku zakończone trójkątnymi szczytem. Budynek z dwoma drewnianymi gankami - od strony ulicy, przy elewacji bocznej, z kamiennymi schodami z pojedynczą balustradą, i od strony parku, znacznie mniejszy, zbliżony w formie. Bogaty detal architektoniczny na elewacjach: opaski okienne, nadokienniki i podokienniki z motywem dekoracji geometrycznej i floralnej (m.in. romby, rozety, liście, kwiaty). Zdobiony gzyms wieńczący z ornamentem okuciowym, przepruty prostokątnymi otworami. Pod parą okien od strony wejścia głównego wizerunki kobiety i mężczyzny. Budynek zakończony sterczynami. Willa ogrodzona od strony ulicy metalowym płotem ażurowym. Drzwi wejściowe o wysokim poziomie wykończenia ciesielskiego - prostokątne płyciny szklane w ażurowej oprawie z nadświetlem. W reprezentacyjnych pomieszczeniach zachowane historyczne wyposażenie i oryginalny wystrój. Na parterze do wszystkich sal prowadzą potężne, zdobione drzwi. Nad dwojgiem z nich znajdują się dekoracyjne nadproża w formie gzymsów odcinkowych. Schody prowadzące na pierwsze piętro z drewnianą balustradą z toczonymi tralkami. W pięciu pokojach na parterze i dwóch na pierwszym piętrze oryginalne stiuki. W pomieszczeniu na piętrze od strony ulicy zachował się oryginalny piec kaflowy wysokości ponad 2 m. W całym budynku okna skrzynkowe dekorowane pilastrem z bazą i kapitelem.
Dostęp do zabytku ograniczony.
Krzysztof Słowiński, OT NID w Zielonej Górze. 08-07-2014 r.
Rodzaj: willa
Styl architektoniczny: nieznana
Materiał budowy:
ceglane
Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków
Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_08_BK.45444, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_08_BK.213965