Historia

Na temat willi nie zachowała się żadna dokumentacja archiwalna, nie jest więc znana ani dokładna data powstania budynku, ani nazwisko projektanta czy wykonawcy. Uwzględniono jednak w księdze katastralnej, że w 1865 r. stał w tym miejscu budynek, będący wówczas własnością Augusta Praussnitza, kupca z Głogowa. W dokumentach odnotowano wartość domu (200 talarów), zgodnie z którą właściciel płacił podatek od nieruchomości. Nie ma pewności, czy tamten dom wyglądał jak ob. willa, czy też został później przebudowany. Działka, na której znajduje się budynek wraz z parkiem, miała pierwotnie pow. 3 ha. Do dalszego rozwoju tej części miasta przyczynił się niewątpliwie następny właściciel założenia - Richard Leonhardt, który kupił willę wraz z parkiem ok. 1894 roku. Richard był jednym z synów Moritza Leonhardta, właściciela przędzalni przy dzisiejszej ul. J. Dąbrowskiego. Na działce przy willi, na miejscu d. hurtowni magli, Richard Leonhardt rozpoczął w 1893 r. produkcję koniaków, które szybko zyskały uznanie konsumentów. Po kilku latach Richard Leonhardt odsprzedał firmę wytwórni Scharlachberg z Bingen. W zakładzie zaprzestano produkcji alkoholi i przeznaczono zakupione pomieszczenia na magazyny. Richard Leonhardt pozostawił sobie jednak willę przy ob. ul. Stefana Batorego wraz z otaczającym parkiem o pow. ok. 0,5 ha, odgradzając się od d. zakładu murem z czerwonej cegły. W 1920 r. willa przeszła w ręce Kurta Raetscha, współwłaściciela wytwórni koniaków u zbiegu dzisiejszych ul. Sulechowskiej i Bolesława Chrobrego. Po II wojnie światowej w budynku prawdopodobnie mieściła się przychodnia, następnie domu studenta. Od 1977 r. w willi działa Miejskie Przedszkole nr 19.

Opis

Willa wybudowana na rzucie prostokąta ze środkowymi ryzalitami, dwukondygnacyjna, częściowo podpiwniczona, z dachem dwuspadowym krytym blachą. Ryzality przy elewacji frontowej i od strony parku zakończone trójkątnymi szczytem. Budynek z dwoma drewnianymi gankami - od strony ulicy, przy elewacji bocznej, z kamiennymi schodami z pojedynczą balustradą, i od strony parku, znacznie mniejszy, zbliżony w formie. Bogaty detal architektoniczny na elewacjach: opaski okienne, nadokienniki i podokienniki z motywem dekoracji geometrycznej i floralnej (m.in. romby, rozety, liście, kwiaty). Zdobiony gzyms wieńczący z ornamentem okuciowym, przepruty prostokątnymi otworami. Pod parą okien od strony wejścia głównego wizerunki kobiety i mężczyzny. Budynek zakończony sterczynami. Willa ogrodzona od strony ulicy metalowym płotem ażurowym. Drzwi wejściowe o wysokim poziomie wykończenia ciesielskiego - prostokątne płyciny szklane w ażurowej oprawie z nadświetlem. W reprezentacyjnych pomieszczeniach zachowane historyczne wyposażenie i oryginalny wystrój. Na parterze do wszystkich sal prowadzą potężne, zdobione drzwi. Nad dwojgiem z nich znajdują się dekoracyjne nadproża w formie gzymsów odcinkowych. Schody prowadzące na pierwsze piętro z drewnianą balustradą z toczonymi tralkami. W pięciu pokojach na parterze i dwóch na pierwszym piętrze oryginalne stiuki. W pomieszczeniu na piętrze od strony ulicy zachował się oryginalny piec kaflowy wysokości ponad 2 m. W całym budynku okna skrzynkowe dekorowane pilastrem z bazą i kapitelem.

Dostęp do zabytku ograniczony.

Krzysztof Słowiński, OT NID w Zielonej Górze. 08-07-2014 r.