Niepodległości. Obiekt wolnostojący. Elewacja o bogatym detalu architektonicznym. Obiekt nie uległ większym przekształceniom. Prezentowana zabudowa stanowi istotny element w układzie przestrzennym miasta Zielona Góra.

Historia

Proces kształtowania się poszczególnych stref i ulic przedmieść Zielonej Góry rozpoczął się już w XIV wieku. Rozrastające się miasto potrzebowało terenów pod zabudowę mieszkalną, handlową i rzemieślniczą. Obszar na którym znajduje się przedmiotowy budynek wykształcił się za murami obronnymi miasta dość późno, bo dopiero w XVII w. Przedmieście to zwane Dolnym widoczne jest już na mapie z 1784 r. Na planie tym ukazana jest już obecna al. Niepodległości, która była w tym czasie polną drogą przecinająca pola i miejskie ogrody. Dopiero gdy do Zielonej Góry dołączono linię kolejową co nastąpiło w 1871 r., ulicę poddano regulacji i wytyczono przy niej działki pod przyszłą zabudowę. Wzniesiona zabudowa ukształtowana została głównie pod koniec XIX w. i na początku XX w. Na temat przedmiotowego obiektu nie zachowała się żadna dokumentacja archiwalna. Nie znamy dokładnej daty powstania budynku, nazwiska projektanta oraz wykonawcy. Budynek powstał prawdopodobnie w 4 ćw. XIX w. Działania II wojny światowej nie przyczyniły się do większych zniszczeń. Po zakończeniu wojny, budynek przeszedł na własność urzędu miasta. Po 1945 r. obiekt oddany został w użytkowanie instytucjom użyteczności społecznej. W latach sześćdziesiątych XX wieku w nowo dobudowanej parterowej przybudówce uruchomiono Kino „Newa”. Pod koniec XX w. dom został odsprzedany i stanowi obecnie własność prywatną. W budynku swoją siedziby mają prywatne firmy oraz wspomniane kino. Z przeprowadzonych prac budowlanych przy przedmiotowym budynku należy wspomnieć o: wykonaniu nowego stropodachu po pożarze w latach 70. XX w., remoncie kapitalnym w latach 1986- 1988, remoncie wnętrza z 1998 r. oraz nadbudowie budynku (rozbiórka stropodachu i wykonanie nowego poddasza) z 1999 r. Dokonana rozbudowa nie zniekształciła jednak architektury obiektu. Willa należy do reprezentacyjnych budowli miasta.

Opis

Willa usytuowana na al. Niepodległości jest obiektem wolnostojącym. Budynek zlokalizowany w północno-wschodniej części miasta, na obrzeżach starego miasta. Al. Niepodległości to ulica prowadząca od starego miasta do trasy wylotowej w kierunku Sulechowa. Budynek znajduje się na działce wśród zieleni. Bryła obiektu założona na rzucie nieregularnego prostokąta. Do jego północnej części dobudowano współczesny parterowy obiekt mieszczący kino. Budynek posiada wieloboczne aneksy które podkreślają wejścia, klatkę schodową oraz pomieszczenia przyziemia. Jest to obiekt dwukondygnacyjny z użytkowym poddaszem. Willę wzniesiono z cegły, ściany są obustronnie tynkowane. Obiekt jest w całości podpiwniczony. Willa pokryta jest dachem dwuspadowym kryty blachą. Fasada budynku wzbogacona 3-osiowym pseudoryzalitem umieszczonym centralnie z tarasem na poziomie piętra z balustradą tralkową. Elewacje przepruwają prostokątne okna ujęte w bogate obramienia. Szczyt elewacji frontowej flankują betonowe orły a narożnikach kule na niewielkich postumentach. Na elewacji zachodniej mieści się wejście główne do budynku usytuowane w ryzalicie. Wejście podkreślają kolumny flankujące z kapitelami zdobionymi rozetkami i fryzem z wolich oczek. Pozostałe elewacje budynku wzbogacają trójkątne naczółki, gzymsy i fryzy. Całość obiektu obiega wysoki cokół. W większości zachowała się pierwotna stolarka okienna i drzwiowa. Willa utrzymana została w eklektycznym wystroju architektonicznym elewacji.

Willa, to zabytek będący własnością prywatną. Obecnie w budynku znajdują się pomieszczenia biurowe oraz kino. Obiekt jest szeroko udostępniany.

Oprac. Krzysztof Słowiński, OT NID w Zielonej Górze, 08.07.2014 r.