dom - Zabytek.pl
Adres
Zielona Góra, Reja 6
Lokalizacja
woj. lubuskie, pow. Zielona Góra, gm. Zielona Góra
Stanowi istotny element w układzie przestrzennym Zielonej Góry.
Historia
Proces kształtowania się poszczególnych stref i ulic przedmieść Zielonej Góry rozpoczął się już w XIV wieku. Rozrastające się miasto potrzebowało terenów pod zabudowę mieszkalną, handlową i rzemieślniczą. Obszar, na którym znajduje się kamienica, wykształcił się za murami obronnymi miasta dość późno, bo dopiero w XIX wieku. Na planie Büttnera z 1864 r. dzisiejsza ul. Reja (niem. Klietesrasse) oznaczona jest jako ujeżdżalna i pastwiska. Był to podmokły obszar, ponieważ przepływał w tym miejscu strumień zasilający rzekę Złotą Łączę. Teren ten znajdował się również w pobliżu dawnej fosy, która w średniowieczu otaczała miasto. Część dzisiejszej ul. Reja zagospodarowana była pod ogrody mieszkańców domów położonych przy ul. Wandy, Jedności i Kasprowicza. Ulica Reja wytyczona została w 1901 r., a do 1904 r. zakończono jej budowanie i układanie chodnika. Ulicę poddano regulacji i wytyczono przy niej działki pod przyszłą zabudowę. Wzniesiona zabudowa ukształtowana została głównie na początku XX wieku. Właścicielami budynków byli zamożni mieszkańcy miasta. Nowo powstałe obiekty to głównie dwu- lub trzykondygnacyjne kamienice wzniesione w konwencji historyzmu, a także secesyjne i modernistyczne.
Dzięki zachowanej części dokumentacji archiwalnej wiemy, że właściciel działki, G. Streicher, we wrześniu 1901 r. wystąpił do Urzędu Policji Budowlanej o zgodę na budowę domu. Budowę obiektu ukończono w 1902 roku. Działania II wojny światowej nie przyczyniły się do jego większych zniszczeń. Po wojnie budynek przeszedł na własność samorządu i zasiedlony został lokatorami. W 2013 r., dzięki pieniądzom z programu rewitalizacji miasta, odnowiono jego elewację zewnętrzną. Obiekt nie uległ większym przekształceniom. Obecnie mieszczą się w nim lokale biurowe i mieszkaniowe. Budynek należy do reprezentacyjnych budowli miasta.
Opis
Kamienica jest obiektem w zwartej zabudowie, w centrum Zielonej Góry, na zachód od rynku starego miasta. Ulica Reja stanowi przedłużenie ul. Moniuszki w kierunku północnym i obejmuje krótki odcinek pomiędzy ul. Jedności a ul. Bohaterów Westerplatte i znajduje się w strefie ścisłej ochrony konserwatorskiej miasta.
Budynek stoi się na niewielkiej działce, fasadą zwrócony do ulicy. Na jego zapleczu znajduje się niewielkie podwórko z budynkiem gospodarczym. Podpiwnicznoną kamienicę z cegły wzniesiono na rzucie zbliżonym do prostokąta, jej ściany są obustronnie tynkowane. Ma trzy kondygnacje pokryte dachem mansardowym, krytym dachówką, a po bokach lukarny przykryte daszkami. Fasada budynku pięcioosiowa, zwieńczona falistym szczytem. Na ścianie szczytowej kartusz z datą budowy: 1902 rok. Na poziomie pierwszego piętra umieszczono wykusz wsparty na wsporniku. W narożach wykuszu wykonano kolumny. Parter budynku boniowany, z oknami prostokątnymi, które zamknięto łukiem odcinkowym. Wejście główne umieszczone w skrajnej osi elewacji frontowej. Fasada kamienicy o zróżnicowanym detalu architektonicznym. Pozostałe kondygnacje przepruwają prostokątne otwory okienne, ujęte obramowaniami i płycinami ornamentalnymi. W części zachowała się pierwotna stolarka okienna i drzwiowa. Samam bryła obiektu zachowana w pierwotnym stanie bez znaczących przekształceń. Wewnątrz - oryginalna drewniana klatka schodowa z tłoczonymi tralkami.
Kamienica, to zabytek będący własnością samorządową i prywatną. Ze względu na to, że w budynku mieszczą się lokale biurowe i mieszkalne, obiekt nie jest szeroko udostępniany.
oprac. Krzysztof Słowiński, OT NID w Zielonej Górze, 8.07.2014 r.
Rodzaj: kamienica
Styl architektoniczny: eklektyczny
Materiał budowy:
ceglane
Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków
Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_08_BK.40772, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_08_BK.213021