Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

kamienica - Zabytek.pl

kamienica


kamienica 1804 r. Zielona Góra

Adres
Zielona Góra, Pl. Pocztowy 17

Lokalizacja
woj. lubuskie, pow. Zielona Góra, gm. Zielona Góra

Przedmiotowy budynek, wybudowany w 1804 r., zlokalizowany jest w  centralnej części Placu Pocztowego.

Budynek wolnostojący. Trzykondygnacyjny budynek z poddaszem o zróżnicowanym detalu architektonicznym. Kamienica utrzymana w stylu neobarokowym. Prezentowana zabudowa stanowi istotny element w układzie przestrzennym miasta Zielona Góra.

Historia

Proces kształtowania się poszczególnych stref i ulic przedmieść Zielonej Góry rozpoczął się już w XIV wieku. Rozrastające się miasto potrzebowało terenów pod zabudowę mieszkalną, handlową i rzemieślniczą. Obszar na którym znajduje się przedmiotowy budynek wykształcił się za murami obronnymi miasta już w XIV w. Kwartał ten rozwinął się jako przedmieście w południowo – wschodniej części od lokowanego w poł. XIII w. miasta. Teren ten przeznaczono na plac targowy, który nazwano Rynkiem Garncarskim, z racji towaru jakim tu handlowano. Założono go w miejscu przebiegu traktu kożuchowskiego. Wokół placu, nazwanego później placem Pocztowym wytyczono działki pod przyszłą zabudowę. Rozrastające się przedmieście potrzebowało sprawnego połączenia ze starym rynkiem pozostającym w obrębie murów miejskich. W tym celu w 1487 r. w murach obronnych wykonano bramę miejską nazwaną Nową. Obecnie pozostałością bramy Nowej jest stojąca przy ul. Masarskiej wieża zwana Głodową. Zabudowa placu Pocztowego przez cały czas utrzymywała handlowo- rzemieślniczy charakter. Posesje mieli tu m.in. kupcy, rzemieślnicy, czy winiarze. Znajdowały się tutaj dwa najstarsze hotele: „Pod Czarnym Orłem” i „Pod Trzema Wzgórzami”. Wzniesiona zabudowa ukształtowana została głównie w II poł. XIX w. i na początku XX w. Zachowane obiekty to głównie trzy- lub czterokondygnacyjne kamienice wzniesione w  konwencji późnego klasycyzmu, historyzmu i secesji. Na temat przedmiotowego obiektu zachowało się część dokumentacji archiwalnej. Kamienicę wzniesiono w 1804 r. dla sukiennika Bartscha. W archiwum zachowały się rzuty elewacji oraz kosztorys budowlany przedmiotowego budynku. W obecnej formie architektonicznej, zarówno w proporcji bryły jak i wystroju elewacji budynek został ukształtowany w II połowie XIX w. Na pocz. XX w. w budynku mieścił się przytułek dla żołnierzy, a na parterze znajdowały się sklepy, które prowadzili Erwin Goldmann i Paul Liebelt (sklep kolonialny). W późniejszym okresie jeden z lokali zlikwidowano, tworząc w tym miejscu (od strony południowej) otwarte przejście w podcieniu. W 1933 r. dom w dalszym ciągu należał do pierwszych właścicieli, rodzinny Bartsch. Działania II wojny światowej nie przyczyniły się do większych zniszczeń. Po zakończeniu wojny, budynek przeszedł na własność samorządu. Na parterze umieszczono sklep odzieżowy i lokal gastronomiczny, na pozostałych piętrach utworzono mieszkania komunalne. Obiekt nie uległ większym przekształceniom. Około 1966 r. rozebrano przylegający do budynku od strony południowo- zachodniej mały parterowy budynek dawnej farbiarni. Kamienica, to zabytek będący własnością samorządową i prywatną. W 2011 r. wyremontowano wnętrza oraz odnowiono elewację zewnętrzną kamienicy. Obecnie w obiekcie mieści się lokal gastronomiczny i lokale mieszkalne. Budynek należy do reprezentacyjnych budowli miasta.

óKamienica usytuowana na Placu Pocztowym jest obiektem wolnostojącym. Budynek zlokalizowany w centrum Zielonej Góry, na południowy- wschód od rynku starego miasta. Plac Pocztowy to kwartał z którego odchodzą w  kierunku wschodnim ulice M. Kopernika i Drzewna w kierunku południowym ulice W. Sikorskiego i A. Grottgera oraz w kierunku północnym ulica Pod Filarami. Plac Pocztowy znajduje się w strefie ścisłej ochrony konserwatorskiej miasta.

Opis

Budynek posadowiony na dużej działce, fasadą zwrócony jest na wschód, czyli w stronę przeciwną do otwartego obecnie placu. Front kamienicy od strony zachodniej zmieniono dopiero w okresie powojennym. Przebudowano wtedy wnętrza przyziemia oraz zamurowano dawny otwór wejściowy, po którym zachowało się ozdobne obramowanie. Budynek założony na planie litery L, składa się z budynku głównego i skrzydła przylegającego od północnego zachodu. Obiekt wzniesiono z cegły, ściany są obustronnie tynkowane. Trzykondygnacyjny budynek z poddaszem pokrywają wysokie, dwuspadowe dachy pokryte dachówką ceramiczną. W płaszczyźnie dachu liczne okienka doświetlające poddasze. Układ kompozycyjny fasady budynku skomponowany jest siedmioosiowo z centralnie zaakcentowanym pseudoryzalitem, w którym pierwotnie znajdowało się wejście główne. Fasada kamienicy o zróżnicowanym detalu architektonicznym. Dawny otwór wejściowy podkreślony półkolumnami z głowicami jońskimi, kanelowanymi pilastrami dźwigającymi belkowanie z fryzem ząbkowym i profilowanym gzymsem. Pseudoryzalit i narożniki podkreślono pilastrami i bonowaniem. Poszczególne kondygnację przepruwają prostokątne otwory okienne ujęte w  profilowane obramienia. Na piętrze okna wzbogacone płycinami dekoracyjnymi. Otwory okienne w pseudoryzalicie zamknięte łukiem odcinkowym. Nad oknem pierwszego piętra umieszczono profilowany naczółek wygięty miękką linią. Elewację wieńczy profilowany gzyms. Pozostałe elewacje budynku opracowano skromniej, jedynie elewację zachodnią skrzydła opracowano skrupulatniej. W obiekcie zachowała się częściowo stolarka okienna z II poł. XIX w., którą podczas remontu budynku poddano renowacji. Bryła obiektu zachowana w pierwotnym stanie bez znaczących przekształceń.

Kamienica, to zabytek będący własnością samorządową i prywatną. Ze względu na to, że w budynku mieści się lokal gastronomiczny i  mieszkania, obiekt nie jest szeroko udostępniany.

Oprac. Krzysztof Słowiński, OT NID w Zielonej Górze, 8.07.2015 r.

Rodzaj: kamienica

Styl architektoniczny: nieznana

Materiał budowy:  ceglane

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_08_BK.38235, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_08_BK.213142