Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

dom - Zabytek.pl

dom


budynek mieszkalny 1897 r. Zielona Góra

Adres
Zielona Góra, Al. Niepodległości 22

Lokalizacja
woj. lubuskie, pow. Zielona Góra, gm. Zielona Góra

Przykład kamienicy o eklektycznej formie architektonicznej, stanowiącej istotny element w układzie przestrzennym miasta.

Historia

Proces kształtowania się poszczególnych stref i ulic przedmieść Zielonej Góry rozpoczął się już w XIV wieku. Rozrastające się miasto potrzebowało terenów pod zabudowę mieszkalną, handlową i rzemieślniczą. Obszar, na którym znajduje się kamienica, wykształcił się za murami obronnymi dość późno, dopiero bowiem w XVII wieku. Przedmieście to, zwane Dolnym, jest już widoczne na mapie z 1784 roku. Ukazano tam m.in. ob. al. Niepodległości, która była w tym czasie polną drogą przecinającą pola i miejskie ogrody. Dopiero gdy do Zielonej Góry dołączono w 1871 r. linię kolejową, drogę poddano regulacji i wytyczono przy niej działki pod przyszłą zabudowę, ukształtowaną głównie u schyłku XIX i na pocz. XX wieku. Na temat kamienicy zachowała się część dokumentacji archiwalnej. Wynika z niej, że budynek wzniósł w 1897 r. według własnego projektu potentat budowlany Carl Lorentz. Kamienica powstała na jego prywatnej działce. Carl Lorentz był jednym z zamożniejszych mieszkańców Zielonej Góry - należało do niego czternaście domów na terenie miasta, w tym kilka przy ob. al. Niepodległości. W 1912 r. niski parter kamienicy poszerzono o schody od strony zaplecza i o półkolistą werandę dobudowaną do ryzalitu. Działania II wojny światowej nie przyczyniły się do większych zniszczeń. Po zakończeniu wojny budynek przeszedł na własność samorządu i został zasiedlony. W latach 60. XX w. przeprowadzono kapitalny remont kamienicy, adaptując poddasze na pomieszczenia biurowe. W 2000 r. remontowano wnętrza. W 2004 r. wykonano prace konserwatorsko-restauratorskie elewacji, dachu i klatki schodowej. Obiekt nie uległ większym przekształceniom. Obecnie w kamienicy znajdują się pomieszczenia biurowe i mieszkania, na parterze funkcjonuje lokal gastronomiczny. Budynek należy do reprezentacyjnych budowli miasta.

Opis

Budynek wolno stojący, usytuowany przy al. Niepodległości, w północno-wschodniej części miasta, na obrzeżach zabudowy staromiejskiej, na niewielkiej działce z wydzielonymi z obu stron szerokimi aneksami komunikacyjnymi. Przed fasadą chodnik, na zapleczu niewielkie podwórko o nawierzchni ziemnej. Budynek wzniesiony na rzucie wydłużonego kwadratu, wybudowany z cegły. Ściany obustronnie tynkowane. Czterokondygnacyjny, pokryty dachem płaskim z naczółkami na fasadzie i elewacji zachodniej. Okna w naczółkach w bogatej formie architektonicznej. Fasada podzielona trzema poziomymi dekoracyjnymi gzymsami. Bryłę kamienicy wzbogacają dwa ryzality na fasadzie i jeden ryzalit środkowym od strony zachodniej. Obiekt w całości podpiwniczony. Wejście główne w ryzalicie, akcentowane bogato obramowanym portalem zwieńczony metalowym daszkiem. Nad daszkiem eliptyczne okno. Elewacje budynku wzbogacają elementy dekoracyjne zaczerpnięte z klasycyzmu, baroku i renesansu. Głównym elementem kompozycyjnym elewacji są duże okna, zróżnicowane w rozmiarach i proporcjach, ujęte w szerokie opaski. W części zachowała się pierwotna stolarka okienna i drzwiowa. Bryła obiektu zachowana w pierwotnym stanie bez większych przekształceń. Niewielkie zmiany w dyspozycji wnętrz, wynikające z adaptacji pomieszczeń na cele mieszkalne i biurowe. W części pomieszczeń zachowało się oryginalne wyposażenie i dekoracje. Elementy historycznego wystroju i wyposażenia stanowią m.in. witraż z motywami fauny i flory w pomieszczeniu parterowym czy dekoracja stiukowa. Kamienica z eklektycznym wystrojem architektonicznym elewacji i wnętrza.

Dostęp do zabytku ograniczony.

Oprac. Krzysztof Słowiński, OT NID w Zielonej Górze, 08.07.2014 r.

Rodzaj: budynek mieszkalny

Styl architektoniczny: eklektyczny

Materiał budowy:  ceglane

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_08_BK.34274, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_08_BK.213165