Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

ruiny zamku - Zabytek.pl

Adres
Zawiercie

Lokalizacja
woj. śląskie, pow. zawierciański, gm. Zawiercie

Obiekt stanowi cenny przykład zamku warownego wykorzystującego naturalne ukształtowanie terenu oraz wypiętrzenia do celów obronnych.

Dodatkowo ruiny stanowią część jednego z najbardziej malowniczych i najczęściej odwiedzanych szlaków turystycznych Szlaku Orlich Gniazd.

Historia

Pierwsze informacje odnośnie wsi Morsko pochodzą z 1220 roku, w latach 20. XIV wieku teren ten został przekazany pochodzącym z Mstowa kanonikom laterańskim. Najstarsze wzmianki źródłowe odnośnie istnienia obiektu o nazwie fortalicjum Bancowecz, czyli Bąkowiec spisane przez kapelana zamkowego pochodzą z 1389 roku. W związku z brakiem badań architektoniczno-archeologicznych wśród historyków do dziś trwają spory odnośnie czasu powstania obiektu. Niektórzy fakt powstania zamku przypisują królowi Kazimierzowi Wielkiem jednak ze względu na brak informacji odnośnie obiektu w kronikach Jana Długosza który szczególną uwagę zwracał na zamki których fundatorem był Kazimierz Wielki można wnioskować, iż nie był on właścicielem zamku Bąkowiec, inni uczeni wskazują księcia Władysława Opolczyka jako posiadacza dóbr. Pierwszym znanym właścicielem jest wymieniony w 1390 roku rycerz Mikołaj Strzała. Obiekt kilkukrotnie zmieniał właścicieli w 1392 roku znajdował się w posiadaniu Piotra z Marcinowic, w kolejnych latach zamkiem władał Jan z Siechowic oraz Mikołaj Morawiec. W 1435 roku ,,Bąkowiec’’ trafił w ręce Krystiana z Koziegłów, kasztelana sądeckiego. Wśród właścicieli wymienić należy także rodzinę Brzeskich i Giebułtowskich. Obiekt poważnie ucierpiał w XVII wieku w trakcie potopu szwedzkiego i przez kolejna trzysta lat za panowania rodziny Heppenów popadał stopniowo w ruinę. W 1929 roku zamek kupił architekt Witold Czeczot, który cztery lata później w obrębie jego południowego zbocza wybudował willę. Po II wojnie światowej na terenie obiekt powstał ośrodek wypoczynkowy z odkrytym basenem oraz zabudowa gospodarcza za sprawą przedsiębiorstwa górniczego z Zabrza. W latach 60. w obrębie obiektu przeprowadzono prace konserwatorskie polegające na  wzmocnieniu i częściowej odbudowie murów obwodowych. W 1999 roku na terenie obiektu powstał Ośrodek Szkoleniowo-Wypoczynkowy założony przez firmę KEM z Dąbrowy Górniczej.

Opis

Ruiny zamku położone są w północno-wschodniej części wsi Morsko, na niewielkim ostańcu wapiennym otoczonym przez tereny leśne. Warownie wzniesiono z kamienia łamanego, na rzucie wydłużonego nieregularnego wieloboku, w obrębie wzniesienia skalnego które stanowi integralną część założenia. Obiekt składa się z dwóch zasadniczych części, niewielkiego zamku górnego otoczonego murem obwodowym o powierzchni ok. 500 m kwadratowych, zachowanego do dzisiaj w formie ruin oraz nieistniejącego podzamcza gospodarczego zlokalizowanego po wschodniej stronie wzgórza o powierzchni ok. 800 m kwadratowych, którego element obronny stanowił prawdopodobnie wał ziemny i sucha fosa. U podnóża ostańca zlokalizowano zasypaną obecnie studnię zamkową, zamek górny posiadał dodatkowo baszty w kształcie półkola usytuowana w narożach, komunikacje pomiędzy poszczególnymi częściami zapewniały drewniane drabiny oraz pomosty. Ze względu na zabudowania międzywojenne w formie willi mieszkalnej oraz budynków gospodarczych ośrodka wypoczynkowego, zgrupowane w obrębie południowego zbocza, oryginalna forma uległa częściowemu zatarciu. Wejście na zamek górny znajduje się obecnie w części południowej, w okolicy wieży mieszkalnej.

Obiekt dostępny dla zwiedzających jedynie z zewnątrz.

Oprac. Agata Mucha, OT NID w Katowicach, 29.08.2014 r.

Dane obiektu zostały uzupełnione przez użytkownika Jarosław Bochyński (JB).

Rodzaj: zamek

Styl architektoniczny: nieznana

Materiał budowy:  kamienne

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_24_BK.105189, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_24_BK.342376