Historia

Nie znamy dokładnej daty budowy obecnej dzwonnicy. Najpewniej wzniesiono ją w 1 ćw. XVIII w., skoro jej poprzednicza w końcu XVII w. groziła zawaleniem. Po raz pierwszy pojawiła się ona w źródłach w akcie wizytacji parafii w Trójcy, sporządzony w 1748 r. z inicjatywy bpa krakowskiego Andrzeja Załuskiego. Zawarty tam jej opis sprowadza się do stwierdzenia, że została wykonana z drewna i posiada dwa dzwony. W 2 poł. XVIII w. i XIX w. była kilkakrotnie remontowana, dlatego też w 1930 r. odznaczała się dobrym stanem zachowania, co wspomina w swej książce pt. Zabytki kościelnego budownictwa drewnianego w diecezji sandomierskiej ks. Aleksander Bastrzykowski z 1930 roku. W opracowaniach tym pojawia się również informacja, że znajdowała się w niej dzwonnica z 1652 r. Ten stan znacząco pogorszyły zniszczenia, których dzwonnica doznała na skutek działań wojennych w latach 1944-1945. Dzięki miejscowym parafianom dość szybko została odnowiona i na nowo oszalowana, o czym wspomina Katalog Zabytków Sztuki w Polsce z 1954 r. Niestety w kolejnych dekadach przeprowadzono przy niej jedynie doraźne naprawy, co w 2003 r. omal nie doprowadziło do jej zawalenia. W 2005 r. poddano dzwonnicę gruntownym pracom remontowo-restauratorskim.

Opis

Dzwonnica wchodzi w skład zespołu kościoła pw. św. Trójcy, który leży na wzgórzu w pn.-zach. części Zawichostu, na terenie dawnej wsi Trójca. Znajduje się ona na krawędzi wzniesienia, po północnej stronie świątyni, przy kamiennym murze d. cmentarza parafialnego, tuż przy głównej bramie. Jest to budowla dwukondygnacyjna na rzucie kwadratu, z węższą górną kondygnacją, nakrytą dachem namiotowym, zwieńczonym żelaznym krzyżem. Kondygnacje wydziela szeroki, zwężający się ku górze daszek okapowy. Dzwonnica została wykonana została z drewna w konstrukcji słupowo-ramowej, na kamiennej murowanej podmurówce; ściany ma oszalowane na zewnątrz, a dach pokryty gontem. W dolnej kondygnacji są półkoliście zamknięte drzwi a pod okapem okna, zamknięte łukiem odcinkowym. W górnej części w każdej ze ścian znajdują się po dwa otwory głosowe.

Zabytek dostępny. Możliwość zwiedzania po wcześniejszym uzgodnieniu z proboszczem.

Oprac. Łukasz Piotr Młynarski, OT NID w Kielcach, 29-05-2015 r.