Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

kamienica - Zabytek.pl

Adres
Zamość, Rynek Wielki 1

Lokalizacja
woj. lubelskie, pow. Zamość, gm. Zamość

Wyjątkowy przykład architektury mieszczańskiej z XVII w.Zlokalizowana w centralnej części Zamościa - przy Rynku Wielkim, wyróżnia się monumentalną fasadą w stylu klasycyzującym.

Historia

Kamienica zbudowana ok. 1 ćw. XVII w. Pierwotnie dom parterowy dwu- lub trzytraktowy z szeroką sienią po prawej stronie. W końcu XVII w. rozbudowana i nadbudowana o piętro. W 1773 r. uszkodzona pożarem. Przed 1788 r. własność Biernackich, po 1788 Żardeckiej, od 1877 r. współwłasność Bałaszkiewiczów, od 1897 r. własność Julenderów, zaś od 1956 r. - komunalna. Pod k. XIX w. nadbudowana o 2 piętro, a w pocz. XX w. o 3 piętro. Pierwsza poważna konserwacja budynku w l. 1937-38 pod kierunkiem T. Zaremby, kolejna w 1956 roku. W l.1976-1981 kompleksowo restaurowana wg proj. A. Misiorowskiego, podczas którego w 1976 r. zlikwidowano 3 piętro. W 1999 r. wykonano remont elewacji.

Opis

Kamienica położona w centrum Starego Miasta, w pd. części pierzei zach. Rynku Wielkiego, narożna, od północy sąsiadująca z kamienicą Rynek Wielki 3, od zachodu z kamienicą Kolegiacka 14. Orientowana, z elewacją frontową rynkową, wschodnią. Założona na planie wydłużonego prostokąta z dwuarkadowym podcieniem w przyziemiu, dwutraktowa, dwudzielna, z szeroką sienią pierwotnie przelotową w trakcie północnym, połączona od zachodu z bardzo wydłużoną jednotraktową oficyną, klatką schodową w pn.-zach. narożu sieni, całkowicie zmienionym na skutek licznych przebudów układem pomieszczeń w wyższych kondygnacjach. Kamienica wzniesiona z cegły, otynkowana, trójkondygnacyjna w korpusie, dwukondygnacyjna w oficynie, podpiwniczona, korpus przykryty trójspadowym dachem, oficyna dwuspadowym z lukarnami. Dach pobity blachą. Elewacje trójkondygnacyjne. Frontowa elewacja symetryczna, dwuosiowa w pierwszej kondygnacji, w pozostałych trzyosiowa. W dolnej kondygnacji dwuarkadowe podcienie, narożna skarpa, wejście w prostokątnym portalu z nadprożem i nadświetlem oraz dwoma kartuszami muszlowymi po obu stronach portalu, okno w prostokątnym obramieniu z listwą parapetu. Podziały horyzontalne stanowią: gładki fryz pomiędzy pierwszą a drugą kondygnacją, wydatny gzyms między drugą a trzecią oraz słabo wykształcony gzyms wieńczący, ponad którym pas gładkiej attyki. Podziały wertykalne tworzy 5 pseudopilastrów, dwa duże otwory okienne drugiej kondygnacji, trzy mniejsze trzeciej kondygnacji oraz nisza arkadowa pomiędzy oknami drugiej kondygnacji. Elewacja boczna południowa nieregularna, dwuosiowa, z pozostałościami po fryzie na szerokość dwóch osi między pierwszą a drugą kondygnacją, wydatnym gzymsem między drugą a trzecią kondygnacją i słabo wykształconym gzymsem wieńczącym, nad którym pas gładkiej attyki. Podziały wertykalne elewacji bocznej tworzą okna i pseudopilastry Elewacja tylna trójkondygnacyjna, jednoosiowa z prostokątnymi oknami i słabo wykształconym gzymsem wieńczącym. Elewacja frontowa oficyny od południa, dwukondygnacyjna, 6-osiowa, z prostokątnymi otworami okiennymi, płaska, bez podziałów wertykalnych i horyzontalnych, ze słabo wykształconym gzymsem wieńczącym. Elewacja tylna oficyny trójkondygnacyjna, 3-osiowa, z otworami okiennymi prostokątnymi w drugiej kondygnacji i kwadratowymi w trzeciej, bez podziałów wertykalnych i horyzontalnych, ze słabo wykształconym gzymsem wieńczącym. Piwnice kamienicy, podcień i sień o sklepieniu kolebkowo-krzyżowym, pozostałe kondygnacje przykryte stropem płaskim.

Dostęp do zabytku ograniczony.

oprac. Ewa Prusicka, OT NID w Lublinie, 20-11-2016 r.

Dane obiektu zostały uzupełnione przez użytkownika Andrzej Kwasik.

Rodzaj: kamienica

Styl architektoniczny: nieznana

Materiał budowy:  nieznana

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_06_BK.550, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_06_BK.392775,PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_06_BK.395138