kamienica mieszczańska - Zabytek.pl
Adres
Zamość, Pereca 10
Lokalizacja
woj. lubelskie, pow. Zamość, gm. Zamość
Częściowo zachowała pierwotny układ i oryginalne elementy wystroju kamieniarskiego z okresu jej powstania.
Historia
Kamienica zbudowana około 1828 r. w miejscu starszej, najpewniej drewnianej zabudowy, znanej już z dzieła Brauna (1605 r.), zniszczonej w trakcie jednego z wielu pożarów, które nawiedziły Zamość m.in. w latach 1658 i 1672. Na planie z 1777 r. brak w tym miejscu zabudowy, plany wojskowe z lata 1819 i 1822 ukazują zwarty zabudowany blok, najpewniej budynkami drewnianymi. Od początku kamienica murowana należała do rodziny Fraydów, w 1958 roku przejęta jako mienie pożydowskie przez Skarb Państwa, po 1989 r. skomunalizowana. W latach 1974-76 gruntowna renowacja kamienicy według proj. H. Kosuth, A. Hołocińskiego i G. Zamoyskiego. W trakcie renowacji m.in. częściowo zmieniono układ pomieszczeń na piętrze, wymieniono dachy, a w pomieszczeniach stropy na ogniotrwałe.
Opis
Kamienica położona w obrębie Starego Miasta, w kwartale zwartej zabudowy ograniczonym ulicami Pereca, Bazyliańską, Zamenhofa i Łukasińskiego. Dom w zwartej zabudowie, frontem zwrócony na południe do ulicy Pereca. Założony na planie wydłużonego prostokąta, z silnie wysuniętym ryzalitem przy pn.-zach. narożu. Kamienica zbudowana w układzie wewnętrznym 2-traktowym, trójdzielnym, asymetrycznym, z wewnętrznym półtraktem w części zach. Kamienica dwukondygnacyjna od frontu, do podwórza trójkondygnacyjna, podpiwniczona. Wzniesiona z cegły, otynkowana, przykryta dachem dwuspadowym, z facjatką od frontu na osi w stromej połaci dachu. Dach pobity blachą. Elewacja południowa, od frontu, dwukondygnacyjna, 4 – osiowa, z wejściem do korytarza na skrajnej osi zach. Parter w formie cokołu sięgającego parapetów okien, wyżej z boniowaniem pasowym dochodzącym do prostego w formie gzymsu kordonowego. Elewacja piętra gładka. Budynek zwieńczony wydatnym gzymsem, podkreślonym gładkim pasem fryzu. Facjatka na drugiej osi od zach., po jej obu stronach okna połaciowe. Elewacja północna tylna trójkondygnacyjna, 2-osiowa, gładka, z ryzalitem jednoosiowym, trzema blendami. Układ wewnętrzny nieznacznie przekształcony w wyniku budowy ścianek działowych na piętrze. Sień sklepiona odcinkowo, pozostałe pomieszczenia przykryte stropem płaskim.
Dostęp do zabytku ograniczony.
Oprac. Ewa Prusicka, OT NID w Lublinie, 12-06-2018 r.
Rodzaj: kamienica
Styl architektoniczny: nieznana
Materiał budowy:
ceglane
Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków
Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_06_BK.3431, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_06_BK.399435