Historia

Budowa kościoła wiąże się z założeniem parafii w Zakopanem. Kościół wybudowano w 1847 roku. Pracami ciesielskimi kierował Sebastian Gąsienica Sobczak. We wnętrzu ustawiono ołtarz, a konieczne sprzęty liturgiczne ufundowała Klementyna Homolacsowa. Pierwszym proboszczem został ks. Józef Stolarczyk. W latach 1850-1851 powiększono nawę od strony południowej, nadbudowano ją wieżą, przed wejściem dostawiono kruchtę. Prace te wykonali Jakub Topór i Jan Topór. Uzupełniono także wyposażenie kościoła. Ołtarze boczne wykonał Wojciech Kułach Wawrzyńcok z Gliczarowa, a ufundowali je parafianie. W 1855 roku zakupiono organy od krakowskiego organmistrza Sapalskiego. Przed II wojną światową zmieniono wezwanie kościoła na MB Częstochowskiej. Około 1950 roku przeprowadzono remont kościoła, m.in. pokrycia dachowego. W 2002 roku przeprowadzono remont i konserwację świątyni.

Opis

Kościół zlokalizowany jest przy ulicy Kościeliskiej, w obrębie najstarszej części Zakopanego zwanej „Nawsiem”, przy Starym Cmentarzu „Na Pęksowym Brzyzku”. Architektura kościoła reprezentuje budownictwo ludowe, z wpływem stylów historycznych. Kościół jednonawowy, z nieco węższym prezbiterium zamkniętym trójbocznie oraz wieżą od południa. Do prezbiterium, od strony zachodniej, przylega prostokątna zakrystia. Nakryty dachem dwukalenicowym, nad prezbiterium niższym, z sygnaturką. Wieża zwieńczona baniastym hełmem. Kościół drewniany, posadowiony na kamiennym podmurowaniu, wybudowano w konstrukcji zrębowej, wieżę w konstrukcji słupowej. Ściany oraz wieża szalowane deskami. Dachy pokryte gontem. Wewnątrz płaskie, belkowe stropy, ściany odeskowane pionowo. Ołtarze drewniane, w których obrazy: w głównym kopia obrazu Matki Boskiej Częstochowskiej, w bocznych św. Stanisława i św. Jacka. Stacje Drogi Krzyżowej są malowane na szkle. Obok kościoła stoi kaplica pw. śś. Andrzeja (Świerada) i Benedykta (Stiosława). Wybudowana została przez Pawła Gąsienicę, na własnym gruncie, prawdopodobnie w 1800 roku lub na początku 1801 roku. Paweł Gąsienica zmarł w 1813 roku i zapisał cały majątek wraz z kaplicą Kościołowi. W 1861 roku zniszczony obiekt wyremontował Maciej Pitoń, a po odnowieniu poświęcił proboszcz, ksiądz Józef Stolarczyk. Kaplicę remontowano także w 1938 roku i po 2000. Po 1945 roku wystrój wnętrza kaplicy zaprojektował Antoni Kenar, a wykonał jego uczeń, Józef Kandefer. Obiekt położony jest między starym kościołem a cmentarzem. Założona na rzucie prostokąta, jednownętrzna, nakryta dachem dwuspadowym z sygnaturką. Murowana z kamienia „na dziko”, dach kryty gontem. Od frontu dwie niskie szkarpy, na osi otwór wejściowy, nad nim półokrągła nisza z rzeźbą św. Jana Nepomucena. Wewnątrz rzeźbione symbole czterech Ewangelistów oraz dwóch świętych misjonarzy, patronów kapliczki.

Obiekt dostępny z zewnątrz przez cały rok, wewnątrz w czasie Mszy Św.

Oprac. Olga Dyba NID OT w Krakowie, 15.05.2015 r.