Muzeum Tatrzańskie - Zabytek.pl
Adres
Zakopane, Krupówki 10
Lokalizacja
woj. małopolskie, pow. tatrzański, gm. Zakopane
Historia
Pierwszy projekt budynku muzeum w stylu zakopiańskim, autorstwa Stanisława Witkiewicza, powstał w 1908 roku. W 1910 roku, z inicjatywy hrabiego Władysława Zamoyskiego Franciszek Mączyński opracował kolejny projekt murowanego gmachu, tym razem w stylu modernistycznym. Jednak projekt ten nie uzyskał akceptacji. F. Mączyński sporządził projekt budynku w stylu zakopiańskim, w oparciu o koncepcję Witkiewicza. W 1913 roku rozpoczęto budowę gmachu. Prace postępowały szybko, tak że jeszcze w 1913 roku rozpoczęto wznoszenie ścian. Podczas I wojny światowej prace budowlane zostały przerwane na 4 lata. Pod koniec 1919 roku gmach był już pod dachem, a rok później przeniesiono tu zbiory muzealne. Prace wykończeniowe trwały jeszcze do 1922 roku. Uroczyste poświęcenie Muzeum odbyło się 23 lipca 1922 roku. W latach późniejszych trwało wyposażanie obiektu. W 1954 roku przeprowadzono modernizację budynku - drewniane stropy na parterem i I piętrem wymieniono na żelbetowe, gontowe pokrycie dachu wymieniono na blachę. Forma architektoniczna budynku dotrwała bez zmian do dnia dzisiejszego.
Opis
Gmach usytuowany jest po zachodniej stronie ulicy Krupówki, za Foluszowym Potokiem, około 20 m od głównej linii zabudowy, zwrócony frontem w kierunku ulicy. Muzeum reprezentuje ostatnią fazę rozwoju stylu zakopiańskiego i stanowi przykład dostosowania do architektury murowanej. Gmach wzniesiono na rzucie wydłużonego prostokąta z trzema ryzalitami. Jest częściowo dwu-, częściowo jedno-kondygnacyjny, z użytkowym poddaszem. Nakryty dachem siodłowym z półszczytami. Budynek posadowiony na kamiennym fundamencie i wysokiej kamiennej podmurówce, parter oblicowany kamiennymi ciosami. Ściany murowane z cegły, tynkowane, więźba dachowa krokwiowo-jętkowa, stropy żelbetowe i drewniane. Dach kryty blachą. Elewacja frontowa trójosiowa, symetryczna, z dwupiętrowym korpusem, usytuowanym między dwoma piętrowymi aneksami, zwieńczonymi attykami-tarasami. Detal architektoniczny typowy dla stylu zakopiańskiego - „gwiazdy”, „słoneczka” w szczytach dachu, „rysie”.
Obiekt dostępny z zewnątrz przez cały rok, wewnątrz w godzinach otwarcia Muzeum.
Oprac. Olga Dyba NID OT w Krakowie, 01.06.2015 r.
Rodzaj: budynek użyteczności publicznej
Styl architektoniczny: nieznana
Materiał budowy:
ceglane
Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków
Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_12_BK.190726, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_12_BK.405985