kościół cmentarny, ob. parafialny pw. Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny - Zabytek.pl
kościół cmentarny, ob. parafialny pw. Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny
Adres
Żagań, Piastowska
Lokalizacja
woj. lubuskie, pow. żagański, gm. Żagań (gm. miejska)
Historia
Pierwsza drewniana świątynia na wzgórzu po zach. stronie miasta powstała prawdopodobnie w 1404 roku. Data wzniesienia nowego, murowanego, kościoła w jej miejscu nie jest precyzyjnie określona. Możliwe, że nastąpiło to w 1444 r., a inicjatorem był augustiański opat Heinrich Stanislav. Według innych źródeł budowla powstała w 1484 roku. Od 1540 r., kiedy zgodnie z rozkazem księcia Henryka Żagańskiego zaprzestano odprawiania nabożeństw katolickich, świątynia przez wiele lat była opuszczona. Podczas wojny trzydziestoletniej (1618-1648) została splądrowana przez Szwedów. Odnowiono ją w 1691 r. dzięki staraniom opata Andreasa Adalberta Thiele. W tym samym czasie ogrodzono murem przykościelny cmentarz. Około 1750 r. kościół powiększono przedłużając nawę. Podczas remontu przeprowadzonego pod koniec XX w. wymieniono posadzki, zbudowano nowe schody na emporę muzyczną i usunięto część wyposażenia m.in. ambonę, stalle, bramki przy ołtarzu i epitafia. W 2001 r. przy kościele wybudowano wolnostojącą dzwonnicę. W 2017 r. przeprowadzono remont dachu.
Opis
Położony w lewobrzeżnej części Żagania, na cmentarzu między ul. Księżnej Żaganny i Piastowską. Gotycko-barokowy kościół jest orientowany, murowany z cegły i otynkowany, jednonawowy, czteroprzęsłowy, z węższym, dwuprzęsłowym, prezbiterium zamkniętym trójbocznie, kaplicą od pd. i zakrystią od pn. Nawa nakryta dachem dwuspadowym z naczółkami, prezbiterium - wielospadowym, kaplica - mansardowym. Nad nawą drewniana sygnaturka zwieńczona baniastym hełmem i latarnią. Elewacje artykułowane wysokimi oknami i uskokowymi przyporami w części prezbiterialnej. Wewnątrz, nad prezbiterium i dwoma wschodnimi przęsłami nawy założone sklepienie sieciowe, nad zach. częścią nawy - sklepienie kolebkowe z lunetami, nad zakrystią - kolebkowe, a nad kaplicą - krzyżowe. Zachowane trzy ołtarze: główny łączący elementy późnorenesansowe z barokowymi i boczne ołtarze barokowe Przemienienia i Serca Jezusa.
Dostęp do zabytku ograniczony. Możliwość zwiedzania po wcześniejszym uzgodnieniu telefonicznym.
Oprac. Anna Jackiewicz, OT NID w Zielonej Górze, 30.11.2017 r.
Rodzaj: kościół
Styl architektoniczny: gotycki
Materiał budowy:
ceglane
Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków
Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_08_BK.30372, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_08_BK.118512