Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

klasztor z krużgankami - Zabytek.pl

klasztor z krużgankami


klasztor 1. poł. XVII w. Wschowa

Adres
Wschowa, Klasztorna 2

Lokalizacja
woj. lubuskie, pow. wschowski, gm. Wschowa - miasto

Cenny i okazały przykład klasztornej architektury barokowej z 1.poł.XVII wieku.

Dojrzała forma monumentalnego założenia ściśle zespolonego z kościołem - głównym akcentem zespołu.

Historia

Kościół i klasztor w konstrukcji ryglowej zostały wzniesione w 1462 r. przez bernardynów, sprowadzonych do Wschowy w 1456 roku. W okresie reformacji zakonników zmuszono do opuszczenia miasta po pożarze zabudowań klasztornych w 1558 roku. W czasach kontrreformacji bernardyni powrócili do Wschowy i w latach 1638-1644 odbudowali klasztor i kościół według projektu Krzysztofa Bonadury Starszego. W XVIII w. zespół rozbudowano o kaplicę Krzyża Świętego (1731), wieżę kościelną (1742) według projektu Johanna Josepha Stiera i dziedziniec z krużgankami (1745-1747). Po kasacji zakonu bernardynów w 1827 r. klasztor przekształcono na szkołę, kościół przejęła zaś parafia rzymskokatolicka. Po II wojnie światowej w zespole osiedli franciszkanie. Prace remontowe i konserwacje przeprowadzono w 1946 r. oraz w latach 1967-1972 i 1986-1998.

Opis

Zespół klasztorny - obejmujący kościół, klasztor, część gospodarczą i ogród klasztorny - znajduje się na północny zachód od centrum Starego Miasta, poza murami miejskimi. Właściwy zespół kościelno-klasztorny jest położony w północno-wschodnim narożniku działki, od zachodu sąsiaduje z częścią gospodarczą z obszernym prostokątnym dziedzińcem, wokół którego rozmieszczono ciąg zabudowań gospodarczych. Na południe od części gospodarczej rozciąga się rozległy ogród klasztorny. Granice zespołu wyznaczają zróżnicowane ogrodzenia. Zespół prezentuje styl wczesnego baroku, łącząc formy nawiązujące do tradycji gotyckich. Dominantą założenia jest kościół pw. św. Józefa, który ze wszystkich stron otaczają zabudowania klasztoru. Świątynia góruje nad nimi gabarytami i wyróżnia się formą architektoniczną. Jest to murowana z cegły, orientowana budowla jednonawowa, z zamkniętym trójbocznie prezbiterium i wieżą z kruchtami po bokach od zachodu. Nawa nakryta dachem dwuspadowym, prezbiterium dachem wielospadowym z sygnaturką w kalenicy, czworoboczną wieżę wieńczy baniasty hełm z latarnią. Wnętrze przekryte sklepieniami kolebkowymi z lunetami, ozdobione polichromią z ok. 1730 r., autorstwa Walentego Żebrowskiego, Ernesta Engelfeldnera i Liberiusza Staniszewskiego. Elewacje przeprute dwoma rzędami okien - u góry owalnymi, poniżej dużymi, prostokątnymi, zamkniętymi półkoliście. Do cennych elementów późnobarokowego i rokokowego wyposażenia należą ołtarz główny i ołtarze boczne wykonane przez Antona Schultza z Rawicza, intarsjowane ławki, ambona, prospekt organowy, epitafia, m.in. późnorenesansowa płyta Mikołaja Tarnowieckiego. Budynek klasztoru, przylegający do kościoła od południa, trójskrzydłowy, piętrowy, z wirydarzem, nakryty dachami dwuspadowymi. Zmodernizowane wnętrza o układzie jednotraktowym, z korytarzami przesklepionymi kolebkowo-krzyżowo od strony wewnętrznego dziedzińca. Pozostałe pomieszczenia nakryte stropami żelbetowymi. Elewacje pozbawione dekoracji, z wyjątkiem elewacji frontowej skrzydła wschodniego, na której wejście główne zaakcentowane portalem pilastrowym z przerywanym naczółkiem, okna zwieńczone falistymi naczółkami. Po wschodniej i północnej stronie kościoła dziedziniec odpustowy, otoczony arkadowymi krużgankami przekrytymi sklepieniami kolebkowo-krzyżowymi. W narożnikach czworoboczne kaplice sklepione kopulasto, z rokokowym wyposażeniem. Od zachodu dziedziniec zamyka kaplica Krzyża Świętego, usytuowana prostopadle do kościoła i przylegająca do jego północnego przedsionka. Murowana, założona na rzucie prostokąta, z kwadratowym prezbiterium od północy, przykryta dachem dwuspadowym nad nawą i dachem brogowym z ośmioboczną latarnią nad prezbiterium. Jednonawowe wnętrze ze stropem fasetowym, w partii prezbiterium sklepienie kopulaste z gurtami i latarnią. Elewacja od zachodu oskarpowana, w partii prezbiterium artykułowana pilastrami jońskimi. Od strony ulicy wnęka z figurą św. Krzysztofa niosącego Dzieciątko Jezus. Wśród elementów wyposażenia wyróżnia się rokokowy ołtarz autorstwa Ignatza Grimmego i gotycki krucyfiks. Pod kaplicą krypta, w której pochowano zakonników i fundatorów. Pomieszczenie wymurowane z cegły i kamienia, nakryte sklepieniem kolebkowym. Zachowały się cynowe sarkofagi i szczątki zmarłych eksponowane w szklanych trumnach.

Dostęp do zabytku ograniczony. Możliwość zwiedzania wnętrz po uzgodnieniu telefonicznym lub w wyznaczonych godzinach.

Oprac. Marta Kłaczkowska, OT NID w Zielonej Górze, 24.09.2014 r.

Rodzaj: klasztor

Styl architektoniczny: barokowy

Materiał budowy:  ceglane

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_08_BK.42409, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_08_BK.146998