dom studencki Pancernik - Zabytek.pl
Adres
Wrocław, Tramwajowa 2b
Lokalizacja
woj. dolnośląskie, pow. Wrocław, gm. Wrocław
Dom ten jest przykładem wrocławskiej architektury modernistycznej, a jego forma nawiązywała do "stylistyki architektury okrętowej". Powstał jako element wzorcowego, eksperymentalnego osiedla mieszkaniowego towarzyszącego wystawie WuWA, będącego znakomitym przykładem realizacji nowoczesnych tendencji w urbanistyce i architekturze europejskiej lat 20. XX wieku.
Historia
Budynek wzniesiono w 1929 roku. W 1931 r. i 1935 r. miały miejsce przebudowy parteru budynku. W okresie powojennym obiekt został mocno przebudowany i adaptowany na dom studencki. Projekt architektoniczny budynku sporządził Adolf Rading; autorami projektów wnętrz są: Adolf Rading, Josef Vinecký (meble), Li Vinecký-Thorn (tkaniny) oraz Anna Rading (firany, zasłony).
Opis
Omawiany wielorodzinny, wysokościowy dom czynszowy zgodnie z projektem miał realizować ideę domu-współnoty, w którym każdy mieszkaniec miałby uczestniczyć w jego systemie organizacji. W obrębie budynku zaprojektowane zostały zatem pomieszczenia wspólnego użytku: m.in. sklepy, pracownie, czytelnie, pralnie, a na dachu atelier i tarasy-ogrody. Pierwotny projekt przewidywał wzniesienie 10 pięter mieszkalnych. Forma architektoniczna domu nawiązywała do "stylistyki architektury okrętowej" - płaskie elewacje budynku urozmaicały loggie i okna o różnych kształtach. W obrębie budynku, na każdej kondygnacji zrealizowano po 8 mieszkań o powierzchni 57 m2.
Ściany zewnętrzne wzniesiono w konstrukcji szkieletowej stalowej z wypełnieniem z płyt gazobetonowych typu "Schima"; ściany wewnętrzne gipsowe typu "S-Schenkel" oraz bloczki gazobetonowe, elewacje tynkowane. Stropy płaskie, ceramiczne typu "Kleina". Konstrukcja schodów klatki schodowej stalowa. Tarasy i schody wyłożone zostały marmurem i sztucznym kamieniem. Dach płaski z pokryciem z papy sprasowanej, żwirowej. Pierwotne okna szklone były pojedynczo (zachowane oryginalne okna klatki schodowej od strony zachodniej).
Budynek zaprojektowany został jako wolnostojący, na rzucie wydłużonego prostokąta, o dłuższych elewacjach od wschodu i zachodu. Wzniesiony został jako pięciokondygnacyjny (parter, trzy kondygnacje mieszkalne oraz na dachu atelier), o rozczłonkowanej bryle, która składała się pierwotnie z dwóch prostopadłościennych sekcji - północnej i południowej - połączonych pionem klatki schodowej.
Pierwotnie kondygnacje mieszkalne rozplanowane były na rzucie litery "H", z umieszczoną centralnie klatką schodową oraz szybem windy i korytarzem na osi budynku. W pierwotnym rozkładzie dwu- i trzypokojowe mieszkania można było łączyć w pionie i w poziomie. Obecnie po obu stronach korytarza znajdują się niezależne pokoje mieszkalne dla studentów.
Po 1945 r. poważnym zmianom uległ wygląd zewnętrzny budynku - przekształcona została bryła budynku i elewacje. Zabudowano przestrzeń pomiędzy sekcjami w elewacji wschodniej, powiększając w ten sposób powierzchnię mieszkalną. Przebudowano również ostatnie piętro, nadbudowując dodatkową kondygnację; przy przebudowie ostatniego piętra zlikwidowano tarasy oraz charakterystyczne elementy nadwieszone. Częściowo zmieniono wykrój otworów okiennych (zlikwidowano okna okrągłe). W elewacji wschodniej wprowadzono dodatkowe piony loggii na osi klatki schodowej. Na początku obecnego stulecia ocieplono budynek płytami styropianowymi, wprowadzono nowe tynki fakturowe, częściowo wymieniono stolarkę na PCV.
Dostęp do zabytku ograniczony. Budynek stanowi własność UWr - wejście za zgodą gospodarza obiektu. Osiedle dostępne z zewnątrz.
Oprac. Bogna Oszczanowska, OT NID we Wrocławiu, 07.10.2014 r.
Rodzaj: budynek mieszkalny
Styl architektoniczny: modernistyczny
Materiał budowy:
żelbetonowe
Forma ochrony: Rejestr zabytków
Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_02_BK.92209