Podobnie jak kościoły w Domasławiu, Swojczycach i Rościsławicach realizował zasadę „wolności religii”, którą cieszył się Wrocław i księstwo wrocławskie. Od 1708 r. pełnił też funkcję kościoła „granicznego - ucieczkowego” dla mieszkańców wsi, które leżąc poza obrębem księstwa wrocławskiego nie korzystały z przywileju swobody wyznania.

Historia

Pierwszy kościół w Praczach Odrzańskich ufundowany został wraz z parafią w 1383 r. przez Urlicha von Paka, ówczesnego właściciela osady.

Obecny wzniesiony został w 1550 r. z fundacji kolejnego właściciela wsi, luteranina Hansa Culmanna. Od 1558 r. patronat nad kościołem sprawowała wrocławska rada miejska, co zapewniało wiernym swobodę wyznania. W czasie wojny trzydziestoletniej światynia spalona przez wojska cesarskie w 1643 r., została odbudowana i powiększona w 1648 r. ze składek wrocławskich cechów. Zamknięta dla kultu w l. 1654-1707, przywrócona została gminie ewangelickiej w 1708 r., pełniąc zarazem funkcję kościoła „granicznego - ucieczkowego”, co wiązało się ze zwiększeniem liczby wiernych i kolejną rozbudową.

Wybudowany w 1550 r. kościół był pierwotnie zapewne budowlą jednonawową, z bocznymi przybudówkami i wieżą zachodnią. W 1648 i 1708 r. dobudowano lub powiększono aneksy boczne, w których umieszczono empory i loże otwarte do nawy, dostępne przez zewnętrzne klatki schodowe.

Gruntowną renowację świątyni przeprowadzono w l. 1912-13.

Od 1948 r. rzym.-kat. kościół parafialny pw. św. Anny, remontowany w l. 1963-70 oraz w 1994 roku. W l. 2001-2013 przeprowadzono kompleksowe prace remontowo-konserwatorskie obejmujące dach, stropy, konstrukcję wieży i ścian oraz elewacje i wnętrze budowli, m.in. z wymianą okien i posadzki. Wykonano też konserwację wyposażenia świątyni oraz odsłoniętych barokowych malowideł na balustradach empor.

Opis

Kościół usytuowany w dawnej, podwrocławskiej wsi Pracze Odrzańskie, włączonej w 1928 r. w obręb miasta. Posadowiony jest po pd. stronie ul. Brodzkiej, naprzeciw plebanii z 1626 r., o konstrukcji ryglowej.

Kościół orientowany, wybudowany w konstrukcji słupowo-ryglowej wypełnionej cegłą, salowy, założony na rzucie prostokąta, z trójbocznie zamkniętym prezbiterium oraz piętrowymi aneksami (od pn. i pd.) mieszczącymi empory, loże i klatki schodowe. Od zachodu nawę poprzedza czworoboczna wieża zwieńczona hełmem z latarnią. Nawę nakrywa ceramiczny dach dwuspadowy, aneksy dachy pulpitowe. Otwory okienne doświetlające prezbiterium i empory zamknięte półkoliście; inne zbliżone do kwadratu. Zarówno na elewacjach, jak i we wnętrzu budowli widoczny układ kratownicy z figurami trójnogów. Wypełnienia konstrukcji ścian tynkowane. Wnętrze świątyni przekrywają stropy belkowe; w bocznych aneksach znajdują sie empory i loże otwarte do nawy poprzez wąskie otwory arkadowe wycięte w jej ścianach.

Wyposażenie kościoła barokowe: ołtarz główny z 1719 r., ołtarz boczny i ambona z poł. XVII w., chrzcielnica z 1631 r.

Zabytek dostępny.

oprac. Beata Sebzda, OT NID we Wrocławiu, 9-12-2015 r.