stylu przejściowego pocz. XIII wieku.

Historia

Kościół ufundowany przez dziekana wrocławskiej kapituły katedralnej Wiktora, w latach 20-tych XIII wieku, jako siedziba dla dwuosobowej (od 1329 r. trzyosobowej) kapituły św. Idziego, w 1359 r. włączonej do kapituły katedralnej (częste miejsce jej posiedzeń). Obecnie kościół pomocniczy dla parafii katedralnej. Wzniesiony na północ od katedry, na obszarze przyległym do wału obronnego. Pierwotna apsyda posadowiona na dawnym wale szybko osiadła i została zastąpiono obecną, trójboczną. Korpus pierwotnie zapewne 4-przęsłowy, o sklepieniu krzyżowo-żebrowym, wspartym na środkowym filarze (zachowana głowica), z wejściem przez portal w pd. ścianie nawy, łuk tęczowy dwudzielny, ostrołuczny. Z pocz. XVI w. pochodzi wczesnorenesansowy portal w pd. ścianie prezbiterium, obecnie zamurowany. Kościół kilkakrotnie przebudowywano w XVII i XVIII wieku, poważny remont wykonano 1603 roku oraz po pożarach w 1633 i 1759 r., kiedy to nawa otrzymała barokowe sklepienie kolebkowe z lunetami a elewacje otynkowano. W latach 1952-53 oraz 1969-70 prowadzono prace badawcze i restauracyjne pod kier. Marcina Bukowskiego, Tadeusza Kozaczewskiego, Edmunda Małachowicza (m. in. zbicie tynków, rekonstrukcję tęczy i fryzów). Podczas ostatniego remontu w 2009 r. zastąpiono większość oryginalnych detali kopiami.

Opis

Świątynia późnoromańska, ceglana, salowa. Nawa dwuprzęsłowa, na osi prezbiterium filar podtrzymujący dwudzielny łuk tęczowy, prezbiterium wyodrębnione, jednoprzęsłowe, zamknięte trójboczną apsydą. Kościół opięty przyporami, na elewacjach fryz arkadkowy. Dachy dwuspadowe, nad nawą barokowa sygnaturka. Wejście w pd. ścianie nawy przez romański portal schodkowy, z kolumnami w ościeżach. Od pn. przylega zakrystia. Sklepienie nawy kolebkowe z lunetami, w prezbiterium krzyżowo-żebrowe. We wnętrzu gotyckie nagrobki inskrypcyjne z lat 1462-1498 oraz dwa barokowe epitafia heraldyczno-inskrypcyjne: po 1662 i po 1695 roku.

Zabytek dostępny. Możliwość zwiedzania po wcześniejszym uzgodnieniu telefonicznym lub w niedzielę podczas mszy św. o godz. 10.00.

oprac. Teresa Przydróżna, OT NID we Wrocławiu, 19-10-2015 r.