Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

grodzisko, st. 2 - Zabytek.pl

grodzisko, st. 2


grodzisko średniowiecze Włodzienin

Adres
Włodzienin

Lokalizacja
woj. opolskie, pow. głubczycki, gm. Branice

Grodzisko wyżynne dwuczłonowe we Włodzieninie jest pozostałością średniowiecznej, być może strażniczej siedziby rycerskiej posadowionej na naturalnym wyniesieniu przy historycznej drodze prowadzącej ze Śląska na Morawy.

Grodzisko to mając czytelną formę terenową, jest ważnym elementem krajobrazu kulturowo-przyrodniczego Płaskowyżu Głubczyckiego w dorzeczu rzeki Troi, wzbogacającym wiedzę współczesnych o średniowiecznym osadnictwie, jego zasięgu i szczególnym charakterze rezydencjonalno-strażniczo-obronnym.

Usytuowanie i opis

Grodzisko zlokalizowane jest w południowej części wsi, na cyplu wysokiej, nadzalewowej terasy rzeki Troi. Od strony zachodniej obiektu przebiega droga ku granicy państwa. Obiekt wraz z ruiną kościoła góruje nad otoczeniem. Około 100 m na zachód położone jest grodzisko nr 1. Obiekt zlokalizowany jest na działkach gruntowych nr: 366, 365/3-4, 538/2.

Opis stanowiska: grodzisko składa się z dwóch członów. Główny południowy ma kształt nieregularnego owalu (z ostro zakończoną częścią południowo-wschodnią) o wymiarach plateau około 50 m x 80 m, na jego majdanie stoi ruina kościoła otoczonego cmentarzem. Od strony północnej przylega do niego drugi niższy człon w kształcie regularnego owalu 17wymiarach plateau około 20 m x 32 m. Oba człony oddziela szeroki i głęboki przekop. Od strony wschodniej obu części obiektu przebiega głęboki rów (fosa?) oddzielający grodzisko od płaszczyzny pól.

Historia

Obiekt był penetrowany powierzchniowo w końcu XIX w. przez R. Stöckela, który wykonał pomiary obiektu oraz w okresie przedwojennym przez archeologów niemieckich m.in. M. Hellmicha i G. Raschkego, i w okresie powojennym przez badaczy polskich w 1962 r. przez M. Gedla i w 1981 r. przez W. Blajera z Uniwersytetu Jagiellońskiego. W 1970 r. rozpoznanie powierzchniowe i sondażowe grodziska wykonał dr Michał Parczewski z  Uniwersytetu Jagiellońskiego. W 2012 r. w ramach badań Archeologicznego Zdjęcia Polski powierzchniową prospekcję obiektu przeprowadził zespół archeologów pod kierunkiem dr Marty Połtowicz - Bobak  z Uniwersytetu Rzeszowskiego.

Stan i wyniki badań archeologicznych

Grodzisko zostało zarejestrowane w 1877 r. przez R. Stöckela, następnie było rozpoznawane powierzchniowo w okresie międzywojennym m.in. przez M. Hellmicha i G. Raschkego i powojennym przez M. Gedla i W. Blajera. W 1970 r. inwentaryzację obiektu i badania sondażowe przeprowadził dr M. Parczewski. W wykopach sondażowych odkrył on 5 grobów szkieletowych, a w nawarstwieniach kulturowych znalazł fragmenty średniowiecznych i nowożytnych naczyń glinianych, klucz żelazny i podkowę. W wykopie założonym wewnątrz kościoła odkrył skupisko dużych kamieni z grudkami zaprawy, a w wykopie założonym na północ od ruiny odkrył jamę, zniszczoną przez wkop grobowy, która zawierała grudki polepy, węgle drzewne oraz drobne ułamki ceramiki, o nieokreślonej chronologii. W wyniku tych prac badacz określił chronologię grodziska na okres późnośredniowieczny. W 2012 r. w ramach badań Archeologicznego Zdjęcia Polski powierzchniową penetrację obiektu przeprowadził zespół archeologów pod kierunkiem M. Połtowicz - Bobak wraz ze studentami z Uniwersytetu Rzeszowskiego. Nie znalazła ona ruchomych zabytków archeologicznych, ale potwierdziła formę terenową tego grodziska. Pomimo widocznych zniszczeń przez różnorodne prace ziemne, obiekt czytelnie rysuje się w terenie, jest zachowany dobrze. W centrum dawnego majdanu stoi trwała ruina kościoła, wokół którego usytuowanych jest kilkadziesiąt grobów prawdopodobnie z 2 poł. XIX w. i pocz. XX w. Obszar obu części grodziska (majdan i fosa), cmentarz, i jego bezpośrednie otoczenie porośnięte jest drzewami i krzewami. W 2008 r. wykonano plan warstwicowy grodziska.

Grodzisko położone jest na gruntach gminnych w południowej części Włodzienina, po wschodniej stronie drogi prowadzącej w kierunku południowym ku granicy państwa. Stoi na nim trwała ruina kościoła pw. Św. Mikołaja, świątynie otacza stary cmentarz. Po zachodniej stronie grodziska utworzono teren Parku Historycznego, a obok wiedzie trasa turystyczna. 

Oprac. Krzysztof Spychała, NID OT Opole, 08.05.2020 r.

Rodzaj: grodzisko

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_A_16_AR.7610, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_16_AR.3319027