Opis

Budynek nazywano Eremitorium lub Ermitażem i odpowiednio do tej nazwy był samotnią, miejscem rozmyślań. Napisy na ścianach wnętrz zachwalały spokój życia samotnego a otaczająca go gęstwina drzew sprzyjała skupieniu. Wzorem innych budowli tej funkcji przyjął formę niewielkiego parterowego pawilonu na planie kwadratu. Na obecny kształt architektoniczny Ermitażu wpłynęła przebudowa w czasach, gdy właścicielem Ujazdowa był król Stanisław August Poniatowski i podjęto szereg prac na terenie zwierzyńca, których celem było dostosowanie obiektów i ich otoczenia do potrzeb letniej rezydencji króla. W latach 1775-1779 Ermitaż odbudowano po pożarze prawdopodobnie pod kierunkiem architekta królewskiego Dominika Merliniego. Wówczas podwyższono pawilon o mansardowe piętro, wykonano tynki w elewacjach i figuralne dekoracje w fasadzie (obecnie niezachowane), okna, drzwi, schody, piece, kominek oraz pozostałe elementy wystroju wnętrza. W wyremontowanym pawilonie zamieszkiwała latem przyjaciółka i nadworna wróżka króla - pani Henrietta Lhullier. W 1829 r. była tu oberża, a na przełomie XIX/XX w. mieszkania dla służby. W połowie lat 90. XX w. przeprowadzono remont obiektu. Ermitaż usytuowany jest na rogu ul. Agrykola i ul. Myśliwieckiej. Murowany, wzniesiony na regularnym planie zbliżonym do kwadratu, z wejściem od wschodu, parterowy, o zwartej jednorodnej bryle z dominującym dachem mansardowym z facjatami w dolnych połaciach. Wszystkie elewacje są symetryczne trzyosiowe i posiadają jednolity wystrój architektoniczny - ledwie zaznaczony uskokiem wspólny cokół stanowi podstawę dla boniowanych lizen ujmujących elewacje w narożach oraz dzielących fasadę na osie. Kondygnacje wieńczy profilowany gzyms. Od frontu na osi umieszczony jest wgłębny portyk kolumnowy, którego belkowanie podtrzymują dwa filary zwężające się ku górze i dwie kolumny toskańskie. Niemal całą szerokość wnęki zajmują jednobiegowe schody prowadzące do wnętrza budynku. W skrajnych osiach fasady wykonano kwadratowe płyciny. W pozostałych elewacjach umieszczono po trzy portfenetry - w elewacji zachodniej centralny łączy salon z półkolistym tarasem. Z tarasu lustrzane schody o wachlarzowym układzie biegów prowadzą do ogrodu. Wnętrze składa się z szeregu niewielkich pokoi harmonijnie rozmieszczonych wokół korytarza głównego rozplanowanego na osi wejścia. Prowadzi on do największej sali, połączonej z salonikiem narożnym zajmując wraz z nim całą szerokość traktu zachodniego. Pozostałe pomniejsze pokoje dostępne są z bocznych korytarzyków poprzecznych do osi wejścia. Wnętrza pomieszczeń przykryte są sufitami z fasetami zdobionymi profilowaniem.