kościół parafialny pw. św. Andrzeja Boboli - Zabytek.pl
Adres
Warszawa, Saska 77
Lokalizacja
woj. mazowieckie, pow. Warszawa, gm. Warszawa
Obiekt stanowi cenny przykład recepcji architektury chrześcijańskiej w nowoczesnej formie.
Historia
Wzrost liczby ludności zamieszkującej Saską Kępę stworzył potrzebę utworzenia dla nich odrębnej parafii. Wraz z przeniesieniem drewnianego kościoła z parafii św. Stanisława Kostki na Żoliborzu, 17 września 1938 roku kard. Aleksander Kakowski erygował w tym miejscu nową wspólnotę pw. Matki Bożej Nieustającej Pomocy. Tego dnia w Rzymie odbywała się kanonizacja św. Andrzeja Boboli, dlatego też decyzją władz kościelnych sprowadzony kościół otrzymał jako swojego patrona nowego świętego.
Budowę pierwszej murowanej świątyni rozpoczęto jeszcze przed wybuchem II wojny światowej staraniem proboszcza, ks. Władysława Rogulskiego. Autorem projektu został Piotr Lubiński. Kamień węgielny poświęcił 30 kwietnia 1939 roku abp Stanisław Gall w obecności prezydenta Stefana Starzyńskiego. Już przed wojną wzniesiono mury zewnętrzne, jednak jeszcze w czasie działań wojennych w 1939 roku świątynia uległa zniszczeniu.
W 1948 roku podjęta została decyzja o pewnych zmianach w projekcie budowy kościoła. Poprzedni plan został zmodyfikowany przez inż. Józefa Łowińskiego i i zamieszkałego na Saskiej Kępie prof. Jana Bogusławskiego. W 1952 roku kościół został poświęcony przez kard. Stefana Wyszyńskiego.
Opis
Kościół zbudowany został na planie prostokąta z krótkim prezbiterium otoczonym niższymi przybudówkami i dwoma półkolistymi kaplicami po obu stronach korpusu. Fasada jest trójpoziomowa. Portyk wejściowy w formie trójczęściowej wiaty. Drugi poziom stanowi pas złożony z dwudziestu jeden blend utworzonych z pilastrów, w części centralnej przesłaniającej okna, zaś we fryzie umieszczono rząd chrystogramów (XP). W zwieńczeniu szczyt schodkowy z pionowym laskowaniem i ślepymi blendami. Całość ukoronowana została krzyżem.
Świątynia powstała według przekształconych pierwotnych, przedwojennych planów. Zdecydowaną zmianą była rezygnacja z wolnostojącej campanilli. Zastane mury nadbudowano i połączono je z wieńcem żelbetowym, co pozwoliło na przeszklenie ścian zewnętrznych w szczytowej partii i zastosowanie ściany ażurowej. Do powstałego w ten sposób jasno oświetlonego halowego wnętrza wprowadzono czternaście smukłych, profilowanych filarów. W nawie środkowej z filarów wychodzą żebra, które podtrzymują kolebkę sklepienia. Sklepienie w swojej formie stanowi współczesną interpretację sklepienia palmowego.
Dekorację wnętrza wzbogaca malarstwo wykonane w latach 1958-1963 przez Marię i Jerzego Ostrowskich w połączonej technice sgrafitto i a fresco. Rysunek cechuje sieć zachodzących na siebie linii w formie siatki, a także miękki kontur. Przestawienia wykonane w prezbiterium oraz nawach bocznych obrazują sceny z życia Maryi, zaś te umieszczone w łuku tęczowym są wizerunkami polskich świętych.
Obiekt dostępny dla zwiedzających poza godzinami nabożeństw.
Oprac. Bartłomiej Modrzewski, OT NID w Warszawie, 15.12.2014 r.
Rodzaj: kościół
Styl architektoniczny: nieznana
Materiał budowy:
ceglane
Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków
Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_14_BK.179453, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_14_BK.34254