Budynek jest jednym z najstarszych i najlepiej zachowanych obiektów mieszkalnych w mieście.

Historia

Dom wzniesiony został ok. 1800 r. w stylu klasycystycznym.  Pod koniec XIX w.  należał do zamożnej wadowickiej rodziny Schwartzów, później do Marii ze Schwartzów Gedlowej, żony cenionego  lekarza Władysława Gedla. Od 1919 r. kolejnym właścicielem obiektu  był inny miejscowy lekarz dr Jan Moskała, który drogą zapisu testamentowego przekazał dom Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie z przeznaczeniem na prowadzenie w nim działalności naukowo – badawczej. W okresie międzywojennym w budynku m.in. mieściła się jadłodajnia prowadzona przez rodzinę Banasiów, w której po śmierci matki stołował się Karol Wojtyła, późniejszy papież Jan Paweł II. W 1946 r. otwarto tutaj szkołę handlową.  W 1968 r.  Uniwersytet Jagielloński przekazał budynek miastu Wadowice. W 4. ćw. XX w domu miały swoje siedziby Towarzystwo Miłośników Ziemi Wadowickiej, Polskie Towarzystwo Turystyczno-Krajoznawcze i Biuro Wystaw Artystycznych. W części budynku znajdowały się  mieszkania prywatne. W 1996 r. pomieszczono tu muzeum o charakterze historyczno-regionalnym, które gromadzi i  prezentuje zbiory dotyczące historii Wadowic i Ziemi Wadowickiej. Placówka od  2000 roku kontynuuje swoja działalność jako  Muzeum Miejskie. W 2009 r. przeprowadzono remont obiektu. Szczególnie starannie odnowiono elewacje budynku przywracając ich wygląd sprzed 1939 r.

Opis

Zabytek usytuowany jest w pobliżu Bazyliki Mniejszej pw. Ofiarowania Najświętszej Marii Panny, w sąsiedztwie budynku przy ul. Kościelnej 6 (tzw. Domu Solnego) i naprzeciwko domu rodzinnego Karola Wojtyły (ob. muzeum, ul. Kościelna 7). Na zapleczu domu znajduje się niewielki ogród  częściowo otoczony kamiennym murem. Obiekt murowany z cegły i kamienia, potynkowany. Dom piętrowy, podpiwniczony, nakryty blaszanym dachem czterospadowym z wyglądami. W obszernych piwnicach i na parterze sklepiona żagielkowe, na piętrze sufity. Budynek na planie prostokąta, szerokofrontowy, symetryczny, trójtraktowy z traktami rozdzielonymi przechodnią sienią. W osi środkowej fasady ryzalit ponad którym na piętrze balkon ujęty kolumnami jońskimi dźwigającymi belkowanie i trójkątny przyczółek. Fasada zwieńczona belkowaniem, w strefie parteru ożywiona jest boniowaniem, na piętrze zaś potynkowana na gładko. W elewacji ogrodowej znajduje się ryzalit zwieńczony belkowaniem i trójkątnym przyczółkiem. Pomiędzy kondygnacjami nadwieszony jest balkon z ażurowaną, metalową balustradą. Elewacje boczne potynkowane są na gładko, zwieńczone fragmentami belkowania, pomiędzy  kondygnacjami poprowadzone zostały gładkie pasy ujęte gzymsami. W Muzeum Miejskim od kwietnia 2014 r. obejrzeć można stałą wystawę multimedialną  „Wadowice. Miasto w którym wszystko się zaczęło”, prezentującą historię i życie codzienne Wadowic w dwudziestoleciu międzywojennym, czyli w okresie na który przypadało dzieciństwo i młodość Karola Wojtyły. W muzeum organizowane są także wystawy czasowe. Placówka posiada w swoich zbiorach m.in. dokumenty, fotografie, książki, pieczęcie, mapy i stare pocztówki dotyczące Wadowic i okolic. Do najciekawszych eksponatów należą prace malarzy związanych z miastem i z Ziemią Wadowicką m.in. Wincentego Bałysa, Franciszka Suknarowskiego i Karola Pustelnika. Oprócz muzeum w budynku mieści się biuro informacji turystycznej, a w piwnicach kawiarnia.

Zabytek dostępny. Wnętrze i zbiory muzealne zobaczyć można w godzinach otwarcia placówki.

oprac. Tadeusz Śledzikowski, OT NID w Krakowie, 26-10-2017