kościół parafialny pw. św. Marcina - Zabytek.pl
Adres
Ujazd Górny, Szkolna 3B
Lokalizacja
woj. dolnośląskie, pow. średzki, gm. Udanin
Historia
Kościół parafialny pw. św. Marcina w Ujeździe Górnym (do 1945 r. - Ober Mois) wzniesiony został w pocz. XIII w. (wzmiankowany w 1217 r.). Został spalony wraz z plebanią w 1428 r., a następnie uszkodzony w czasie wojny trzydziestoletniej. Wielokrotnie był remontowany. W 1673 r. wzniesiono nową wieżę w konstrukcji szkieletowej i przekryto kościół gontem. W latach 1857-1858 kościół przebudowano: przedłużono nawę kościoła w kierunku zachodnim o jedno przęsło oraz wybudowano nową wieżę. Kościół był restaurowany w latach 1962-1963. Świątynia nadana cystersom już w XIII w. (dokument potwierdzający z 1217 r.) pozostawała w posiadaniu opatów lubiąskich do 1810 r.
Opis
Założenie kościoła filialnego z cmentarzem otoczonym kamiennym murem (z łupka) oraz zagrodą plebańską znajduje się w północnej części wsi, w rozwidleniu dróg w kierunku Budziszowa Małego, Środy Śląskiej i Jarosławia.
W obrębie budowli zachowane są relikty światyni romańskiej. Prezbiterium nakryte sklepieniem krzyżowym, zakończone półkolistą apsydą z konchą oraz fragmenty murów wschodniej części nawy datuje się przed 1217 r. Zachodnia część kościoła z nawą nakrytą stropem oraz wieża pochodzą z czasu gruntownej przebudowy XIX-wiecznej. Kościół jest orientowany, mury i sklepienie prezbiterium wybudowano z kamienia. Korpus kościoła nakryty jest dachem dwuspadowym. Wieża w przyziemiu jest czworoboczna, wyżej - ośmioboczna, nakryta strzelistym hełmem. Elewacje zwieńczone zostały fryzem arkadkowym.
Na uwagę zwraca wyposażenie kościoła: gotyckie rzeźby z przełomu XV i XVI w. przedstawiające św. Anna Samotrzeć i św. Jadwigę, barokowy ołtarz główny z lat 1787-1788 wykonany przez rzeźbiarza Johanna Hartmanna z Barda oraz ołtarze boczne z 1804 r.
Znajdujący się w bezpośrednim sąsiedztwie kościoła barokowy budynek plebanii (adres: Ujazd Górny nr 40) wzniesiony został w 1775 r. przez opata lubiąskiego Lukasa Springera.
Zabytek dostępny. Informacje teleadresowe na stronie internetowej diecezji świdnickiej http://www.diecezja.swidnica.pl/.
Oprac. Bogna Oszczanowska, OT NID we Wrocławiu, 08.09.2014 r.
Rodzaj: kościół
Styl architektoniczny: nieznana
Materiał budowy:
ceglane
Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków
Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_02_BK.82842, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_02_BK.110893