Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

grodzisko, st. 1 - Zabytek.pl

Adres
Trzcin

Lokalizacja
woj. warmińsko-mazurskie, pow. nowomiejski, gm. Grodziczno

Przykład średniowiecznego grodziska, związanego z ekspansją osadniczą i militarną z Mazowsza w XI i początkach XII wieku.

Usytuowanie i opis

Grodzisko znajduje się ok. 2,5 km na południowy-zachód od wsi Trzcin i na południe od drogi prowadzącej z Mroczna do Trzcina. Jest elementem nieprzekształconego przyrodniczo krajobrazu związanego z doliną rzeki Wel. Stanowisko położone jest na skraju pól uprawnych na wysokim krańcu płaskiego pagórka będącego fragmentem wysoczyzny. Założenie obronne w Trzcinie ma kształt nieregularnego owalu otoczonego wałem pierścieniowym. Szerokość wału u podstawy sięga 15 metrów. Jego wysokość w części zachodniej wynosi około 5 m. Powierzchnia majdanu jest niewielka i wynosi ok. 2 arów. Majdan składa się z dwóch części leżących na dwóch różnych poziomach. Za wałem, w części północno-wschodniej grodziska znajduje się ziemny bastion o wymiarach 30 x 40 metrów, którego powierzchnia leży ok. 3 metry poniżej korony wału.

Historia

Mimo przeprowadzonych badan archeologicznych, trudno jednoznacznie określić zarówno chronologię, jak też funkcje grodziska. W części południowej stanowiska odkryto fragmenty naczyń ceramicznych datowane na X - XI w, natomiast materiał ceramiczny znaleziony w części północnej pochodzi z XII-XIII w. i późnego średniowiecza. Niewielka ilość materiału zabytkowego znalezionego w trakcie badań sugeruje refugialną funkcję grodu, ale obecność ziemnego bastionu stanowiącego dodatkowy element obronny oraz samo położenie grodziska stanowią przesłanki, że obiekt mógł strzec przeprawy przez rzekę Wel. Grodzisko znane było w literaturze przed II wojną światową. W 1930 r. wymienił je Władysław Łęga w opracowaniu dotyczącym Pomorza we wczesnym średniowieczu. Na podstawie wykopów, które zniszczyły znaczną część majdanu można przypuszczać, że stanowiskiem interesowali się nie tylko badacze przeszłości.

Stan i wyniki badań

Pierwsze badania wykopaliskowe przeprowadzone zostały w 1975 r. przez Jerzego Gąssowskiego z Uniwersytetu Warszawskiego, jednakże ich wyniki nie są znane. Kolejne badania o charakterze sondażowo-ratowniczym wykonały w latach 1990 i 1998 ekspedycje z UMK w Toruniu. W 1990 r. wyeksplorowano dwa wykopy sondażowe, a teren wokół grodziska został przebadany powierzchniowo. W obrębie sondaży zarejestrowano ślady po zabudowie mieszkalnej powiązanej z konstrukcjami wału. Być może podobna zabudowa istniała również w centralnej części majdanu grodziska, niestety duży stopień zniszczenia tej partii stanowiska wykopami rabunkowymi uniemożliwił jego pełne rozpoznanie. Z tego samego powodu nie zdołano ustalić wzajemnych zależności między wyższą częścią południową grodziska tworzącą rodzaj ziemnego bastionu, a niższą północno-wschodnią.

Zabytek dostępny.

Oprac. Adam Mackiewicz, 22.11.2014 r.

 

Rodzaj: grodzisko

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_A_28_AR.39699, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_28_AR.2669788,PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_28_AR.266994