Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

bramka główna - Zabytek.pl

bramka główna


mała architektura 1896 r. Szewna

Adres
Szewna

Lokalizacja
woj. świętokrzyskie, pow. ostrowiecki, gm. Bodzechów

Neogotycka żelazna brama prowadząca do kościoła parafialnego w Szewnej jest na naszych ziemiach dziełem unikalnym, stanowiącym jeden z najcenniejszych przykładów rodzimej metaloplastyki końca dziewiętnastego stulecia.

Historia

Pierwotnie był to kiosk wykonany w końcu 1895 r. w fabryce Towarzystwa Akcyjnego Wielkich Pieców i Zakładów Ostrowieckich w Ostrowcu Świętokrzyskim na Wszechrosyjską Wystawę Przemysłową i Artystyczną w Niżnym Nowogrodzie w 1896 roku. Ostrowieccy inżynierównie użyli do jej wykonania szyny pozostałe z zamówienia dla Kolei Riazańsko-Uralskiej z 1895 roku. W 1906 r., wg ks. Jana Wiśniewskiego, właściciele cukrowni w Częstocicach przekazali wspomniany kiosk (po niewielkich modyfikacjach) parafii w Szewnie na główną bramę kościelną. W związku z tym przebudowano prowadzące ku niej schody, dodając do nich nowe balustrady i cztery metalowe lampy, dzięki czemu nadano im jednolity wyraz stylistyczny. W 2013 r. wykonano prace konserwatorskie przy bramie, schodach i latarniach.

Opis

Neogotycka, żelazna brama stanowi element zespołu kościoła par. pw. św. Mikołaja, położonego w centrum Szewnej. Ustawiona jest na wzmocnionej kamieniem krawędzi wzgórza, na południe od świątyni, w linii muru dawnego cmentarza przykościelnego. Wiodą ku niej kamienne schody, z dekoracyjnymi neogotyckimi balustradami i czterema lampami ze zwisającymi oszklonymi lampionami. Ażurowa rozbudowana brama ma plan krzyża greckiego, cztery przejścia na osiach i zwieńczona jest ośmioboczną konstrukcją w kształcie wieży z krzyżem i przeszklonymi kwaterami. Wykonana została z żelaza (elementy konstrukcyjne, w tym szyny oznaczone cyrylicą o treści: О. Г. З. IX. 95. Р. У. Ж. Д. 1895 VIII-IX) i żeliwa (dekoracje), w konstrukcji szkieletowej łączonej nitami. Wszystkie elewacje bramy są jednakowe. Wejścia są ujęte ostrołukowymi arkadami, nad którymi znajdują się rozbudowane zwieńczenia złożone z: żeliwnych płyt (odlewy) pokrytych dekoracją figuralno-ornamentalną (m.in. z motywem robotnika i górnika trzymających tarczę herbową ze skrzyżowanymi młotami), narożnych sterczyn przypominających gotyckie pinakle i laskowania z metalowych prętów u góry. Boki ramion krzyża wypełniają ażurowe ostrołukowe okna.

Zabytek ogólnodostępny. Możliwość zwiedzania po wcześniejszym uzgodnieniu z proboszczem.

Oprac. Łukasz Piotr Młynarski, OT NID w Kielcach, 08-08-2017 r.

Dane obiektu zostały uzupełnione przez użytkowników Andrzej Kwasik, Jarosław Bochyński (JB).

Rodzaj: mała architektura

Styl architektoniczny: neogotycki

Materiał budowy:  metalowe

Forma ochrony: Rejestr zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_26_MA.2722