willa Danusia - Zabytek.pl
Adres
Szczawnica, Plac Dietla 6
Lokalizacja
woj. małopolskie, pow. nowotarski, gm. Szczawnica - miasto
Historia
Willa została wybudowana w 1889 r. i została nazwana „Ukrainka”. Obok powstał bliźniaczy budynek: willa „Janina”. Oba domy należały do braci - Walerego Eliasza Radzikowskiego i Stanisława Eljasza-Radzikowskiego. Stanisław Eliasz-Radzikowski był architektem i projektantem, m.in. w Szczawnicy neogotyckiego kościoła pw. św. Wojciecha, Dworca Gościnnego i willi „Ukrainka” i „Janina”. Walery Eliasz był malarzem oraz współzałożycielem Towarzystwa Tatrzańskiego. W swoich akwarelach uwiecznił krajobraz Pienin. Był autorem „Ilustrowanego przewodnika do Tatr, Pienin i Szczawnic”, który ukazał się w 1870 r. Bracia sprzedali obie wille w 1909 r. W „Janinie” mieszkał Jan Maniecki, zarządca uzdrowiska. Willa została rozebrana. W „Ukraince” mieszkał m.in. inż. Karol Kozubski, pierwszy dyrektor szczawnickiej elektrowni, która powstała w 1932 r. Służyła również na cele sanatoryjne. Po II wojnie światowej zmieniono nazwę willi na „Danusia”. Została przejęta przez „Państwowe Przedsiębiorstwo Uzdrowisko Szczawnica”. Znajdowały się w niej mieszkania pracownicze. Obecnie w wilii działa hotel.
Opis
Willa usytuowana w górnej części Pl. Dietla, na stromym stoku. Dostępna jest drogą - serpentyną wybiegającą z Pl. Dietla. Jest przykładem malowniczego nurtu architektury uzdrowiskowej. Willa założona na rzucie prostokąta, dwutraktowa. Posadowiona na podmurówce wyrównawczej. Parterowa, z piętrowym skrzydłem bocznym i dwupiętrową wieżyczką założoną na rzucie kwadratu, mieszcząca schody. Przykryta jest dachami dwuspadowymi, a wieżyczka dachem namiotowym. Willa drewniana, konstrukcji zrębowej, posadowiona na kamiennym podmurowaniu. Dachy kryte blachą. Elewacja szalowane deskami „na nakładę” w układzie pionowym. Czteroosiową elewację frontową poprzedza dwuosiowy ryzalit z facjatą, w której znajduje się balkon. Elewacja pd. w formie piętrowego pawilonu, poprzedzona dwukondygnacyjnym gankiem, wspartym na słupach, z ażurowo wycinanymi elementami.
Obiekt dostępny z zewnątrz i wewnątrz.
Oprac. Olga Dyba, OT NID w Krakowie, 15-03-2016 r.
Rodzaj: willa
Styl architektoniczny: nieznana
Materiał budowy:
szachulcowe
Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków
Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_12_BK.187161, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_12_BK.386238