Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

grodzisko, st. 1 - Zabytek.pl

Adres
Świętne

Lokalizacja
woj. wielkopolskie, pow. koniński, gm. Wilczyn

Grodzisko w Świętnem jest przykładem interesującego założenia obronnego społeczności z dwóch odległych historycznie epok, epoki żelaza i okresu późnego średniowiecza.

Konstrukcja umocnień grodu „ łużyckiego” świadczy o wysokim poziomie organizacyjnym i technicznym jego budowniczych. Stanowisko, z uwagi na zachowaną własną formę oraz położenie w miejscu z natury obronnym stanowi ważny elementem w krajobrazie Powidzkiego Parku Krajobrazowego.

Usytuowanie i opis

Stanowisko znajduje się na półwyspie Jeziora Suszewskiego odzielonym od lądu zabagnionym obniżeniem. Położone jest na pagórku wśród wilgotnego lasu, na południe od grobli między Jeziorem Suszewskim a Jeziorem Mrówieckim.

Grodzisko kultury łużyckiej ma kształt nieregularnego trójkąta o wymiarach 110 x 100 x 140 m. Od południa, wschodu i północy obwiedzione jest wałem. W pn.-wsch. części stanowiska znajduje się obiekt średniowieczny-stożkowaty kopiec o wysokości 6 m. Średnica podstawy nasypu wynosi ok. 40 m. Kopiec otoczony jest fosą o szerokości ok. 4 m i głębokości 2,5 m.

Historia

Gród w Świętnem funkcjonował we wczesnej epoce żelaza (600-500 lat p.n.e ). Obiekt użytkowany był przez ludność kultury łużyckiej. W późnym średniowieczu (k. XIII w.), na rozsypisku warowni zbudowano gród tzw. stożkowaty. Nieznany jest fundator tego obiektu. Nazwa miejscowości wzmiankowana jest w źródłach z 1407 r. W połowie XIV i w XV wieku właścicielami Wilczyna i okolicznych wsi byli Wilczyńscy herbu Poraj i być może z tego rodu wywodzi się zleceniodawca budowy średniowiecznej fortalicji.

Stan i wyniki badań

Stanowisko znane od pocz. XX w., badane było powierzchniowo w latach 1923, 1947, 1949.

Wykopaliska sondażowe na obiekcie „łużyckim” przeprowadził w 1973 r. Wojciech Śmigielski. Badaniami objęto zachodnią i południową partię wału oraz fragment majdanu. Odsłonięto drewnianą konstrukcję szerokich na ok. 10 m umocnień. Zewnętrzna część wału zbudowana z rusztu drewnianego, oparta była na ustawionej centralnie ścianie z drewna. Od strony majdanu do ściany przylegały dwa rzędy skrzyń wypełnionych piaskiem i kamieniami. Całość nakrywał piaszczysty nasyp. Na majdanie grodziska odkryto relikty ob. mieszkalnych i gospodarczych. W 1975-76 r. zbadane zostało sondażowo grodzisko stożkowate. Pracami kierowała Łucja Nowak. Ustalono, że kopiec usypany został z nawarstwień grodu kul. łużyckiej. Nie znaleziono pozostałości budowli mieszkalnych. Zarejestrowane zostały natomiast ślady paleniska 2, 5 m szerokości, o silnie przepalonym wypełnisku grubości 0,3 m. Znaleziono też żelazne groty bełtu kuszy oraz nieliczne fragm. naczyń średniowiecznych. Badania wskazują, że gród użytkowany był sporadycznie i mógł pełnić rolę refugialno-militarną.

Obiekt dostępny. Zabytek znajduje się na terenie Powidzkiego Parku Krajobrazowego, leży na trasie szlaku turystycznego i ścieżki edukacyjnej.

oprac. Barbara Iwanicka - Pinkosz, OT NID w Poznaniu, Pracownia terenowa w Trzebinach, 27-11-2015 r.

Rodzaj: grodzisko

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_A_30_AR.38800, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_30_AR.2677389