Usytuowanie i opis

Kurhan znajduje się około 200 m na lewo od drogi Święcica - Komorna. Znajduje się na najwyższym w okolicy wzniesieniu - na kulminacji garbu wysoczyznowego, ograniczonego od północy doliną Opatówki, a od południa Zdanówki. Kopiec I w Święcicy ma około 22-25 m średnicy i ponad 3,5 m wysokości. Podczas prac archeologicznych odkryto cztery groby kultury pucharów lejkowatych w konstrukcjach megalitycznych w formie ciągnących się wzdłuż osi wschód-zachód pięciu rzędów kamieni. W obrębie skrajnego, południowego rzędu zlokalizowane były dwa groby, w których pochowano osobę dorosłą i troje dzieci, w tym dwójkę niemowląt. W kolejnym zwykłym grobie jamowym pochowano dziecko. Ostatni grób był pochówkiem dorosłej osoby w prostokątnej skrzyni kamiennej, nakrytej brukiem z drobnych kamieni. Ponadto znaleziono zabytki kultury mierzanowickiej na wtórnym złożu oraz paleniska i naczynia kultury trzcinieckiej, które sugerują istnienie grobów przedstawicieli tych kultur w niebadanej części kurhanu. Ślady palenisk wskazują, że mogły się tu również odbywać obrzędy ludności kultury trzcinieckiej.

Historia

Najstarszym elementem na stanowisku są megalityczne konstrukcje grobowe ludności kultury pucharów lejkowatych (około 3700-3200 rok p.n.e.). Następnie było to przypuszczalnie miejsce pochówków ludności kultury mierzanowickiej (około 2300-1700 rok p.n.e.), o czym świadczą zabytki tej kultury odkryte na wtórnym złożu. Sam nasyp kopca został zapewne zbudowany przez przedstawicieli kultury trzcinieckiej (około 1700-1100 rok p.n.e.) i może skrywać jeden lub więcej grobów tej ludności. Pod koniec czerwca 2005 roku część kopca została uszkodzona przez właściciela sąsiedniego pola, w celu umożliwienia przejazdu ciągnikiem. W miejscu zniszczonego nasypu zostały przeprowadzone badania archeologiczne, a następnie odtworzono zniszczoną część kurhanu.

Stan i wyniki badań

Kopiec został odkryty w 1959 roku przez Zygmunta Krzaka. W 2005 roku ratownicze badania zniszczonej części kurhanu prowadzili Marcin Szeliga i Marek Florek z Instytutu Archeologii UMCS w Lublinie.

Zabytek dostępny dla zwiedzających

Oprac. Nina Glińska, NID OT Kielce, 28.05.2015 r.

Bibliografia

• Florek M., Cmentarzyska kurhanowe i kopce na lessach sandomiersko-opatowskich. Stan badań. Charakterystyka. Próba określenia funkcji i chronologii, „Materiały i Sprawozdania Rzeszowskiego Ośrodka Archeologicznego za rok 1993”, 1994, s. 251-280.
• Florek M., Szeliga M., Badania tzw. I kopca w Święcicy, gm. Obrazów w 2005 roku, „Zeszyty Sandomierskie“, nr 23, 2006, s. 50-52.
• Szeliga M., Florek M., Ratownicze badania wykopaliskowe kopca I w Święcicy, pow. sandomierski, w 2005 r., „Archeologia Polski Środkowowschodniej”, t. 9, 2007, s. 37-48.