Historia

Dwór wzniesiony w 1752 przez ówczesnych właścicieli wsi - Wielogłowskich. Na przełomie XIX i XX wieku w Świdniku były jeszcze trzy nieistniejące dzisiaj dworki: "Niżni" należący do Walterów, "Wyżni"- Gostkowskich i "Na Owieczce"- Reklewskich. W końcu XVIII lub na początku XIX w. pośrodku ściany frontowej dodano kolumnowy ganek. Po 1945, w wyniku reformy rolnej, po wysiedleniu ostatniej właścicielki, Marianny z Walterów Śmiałowskiej, dwór był siedzibą lokalnych władz, szkoły, ośrodkiem wypoczynkowym Akademii Medycznej w Krakowie, ośrodkiem wczasowym Mieleckiego Przedsiębiorstwa Budowlanego. Remonty w latach 1958-1959 i 1978-1980 pozwolił na fizyczne uratowanie obiektu. Po 1989 dwór z parkiem wrócił do prawowitego spadkobiercy, ten jednak w 2002 sprzedał nieruchomość. Nowi właściciele wyremontowali obiekt, przystosowując do funkcji restauracyjno-eventowej. W 2009 przeprowadzono remont dachu pokrywając go nowym gontem.

Opis

Obiekt, choć pochodzi z XVIII w., jest wzorcowym egzemplarzem późnobarokowego drewnianego dworu wiejskiego, należącego do odmian alkierzowej, charakteryzującej się kwadratowymi dobudówkami wysuniętymi przed elewacje. Dwór zwrócony frontem ku północy, modrzewiowy, z murowanymi fragmentami, o ścianach w konstrukcji zrębowej, tynkowany i bielony. Obiekt parterowy, z facjatką z tyłu, w której trójkątnym szczycie ślepa, półkolista arkada. Dachy namiotowe z pazdurami kryte gontem. Pierwotnie dwór miał dach łamany także na alkierzach. Wejście poprzedza ganek z trójkątnym szczytem wspartym na kolumnach. Korpus główny to sześć pomieszczeń z sienią i salonem na osi. W części zachodniej wprowadzono z czasem dodatkowe wejście dla służby, łamiąc regularność układu. W części wschodniej na belce stropu napis fundacyjny z datą budowy. We wnętrzach dwa, dwukondygnacyjne rokokowe kominki oraz częściowo zachowana stolarka z profilowanymi płycinami, okładzinami futryn drzwi i obramieniami okien, ozdobnymi okuciami. Park krajobrazowy przecięty jest w aleją, poprowadzoną od drogi i zakończoną kolistym podjazdem pod wejściowy ganek. Na końcu alejki po stronie południowo-wschodniej stronie dworska kaplica z XVIII w. Murowana, półokrągła, sklepiona kolebkowo z kamiennym portalem. Wewnątrz obraz Matki Boskiej Bolesnej z początku XIX w. W 1620 chłopi z Łącka, Ochotnicy i Kamienicy dokonali napadu na dwór; według tradycji kaplica dworska wzniesiona została na zbiorowym grobie pomordowanych arian. W XVI w. Rogowscy właściciele Świdnika, byli zwolennikami arianizmu, a dwór prężnym ośrodkiem tego ruchu. Parkowa dwudzielna piwnica, w obrębie ziemnego wału, uważana jest za relikt zboru ariańskiego z lat 1560-1580 zbudowanego przez Marcina Rogowskiego.

Obiekt dostępny od 1 maja do 30 września, w ramach Szlaku Architektury Drewnianej.

Oprac. Roman Marcinek, OT NID w Krakowie, 20-03-2015 r.