Historia

Budowa okazałego dworu została ukończona w 1602 r. Rezydencję wzniesiono dla komandora zakonu joannitów, Johanna Christopha von  Kittlitza, prawdopodobnie według projektu A. Albertiego z Urbino. Zachowana do dziś budowla to przekształcony starszy, szesnastowieczny dwór. Data ukończenia przebudowy widnieje na renesansowym portalu, który zdobi główne wejście do budynku. Dwór był modernizowany po 1700 roku, następnie remontowany po powodzi w 1863 roku. Ostatni gruntowny remont miał miejsce w latach 1970-1974, gdy przeznaczono go na siedzibę Muzeum Archeologicznego środkowego Nadodrza.

Opis

Pierwotnie dwór był trójskrzydłowym obiektem. Obecnie pozbawiony jest skrzydła zachodniego. Do dziś zachowany obiekt z wysokimi szczytami, nakryty dachami dwuspadowymi, ma kształt litery „L”. W narożach elewacji zachowały się pozostałości dekoracji sgraffitowej. Ta dwupiętrowa budowla była podpiwniczona, jednak obecnie piwnice są zasypane. Duża sień oraz pozostałe pomieszczenia parteru przykryte są drewnianymi, profilowanymi stropami, częściowo polichromowanymi, pochodzącymi z około 1700 roku. Jedną z sal na piętrze zdobi pozorne sklepienie kolebkowe z lunetami, z dekoracją stiukową. Jest to tzw. sala rycerska, która w latach 1742-1746 pełniła funkcję kaplicy luterańskiej. W latach siedemdziesiątych XX wieku dwór został znacznie przebudowany w związku z planowanym urządzeniem w nim muzeum archeologicznego. Obecnie w salach ekspozycyjnych prezentowane są znaleziska archeologiczne z terenów byłego województwa zielonogórskiego, datowane od schyłku paleolitu (około XIII tysiąclecia przed Chrystusem) po czasy nowożytne. Do dworu przylega park, który w okresie romantyzmu był regularnie rozplanowany. Później przekształcono go w założenie krajobrazowe. Dziś w parku zachowały się jedynie resztki zabytkowego drzewostanu. Obok dworu, przy dawnym podwórzu gospodarczym, stoją dwie dawne murowane oficyny dworskie. Są to parterowe budynki założone na planie prostokąta: starszy – z końca XVIII wieku, i nowszy – z pierwszej połowy XIX wieku. Przez wiele lat powojennych budynki znajdowały się pod zarządem Państwowego Gospodarstwa Rolnego, obecnie stanowią własność prywatną.

Budynek dworu, w którym mieszczą się sale ekspozycyjne Muzeum Archeologicznego Środkowego Nadodrza, jest dostępny przez cały rok w godzinach otwarcia tej placówki.

oprac. dr Krzysztof Garbacz, OT NID w Zielonej Górze, 21.12.2017 r.