na Jurze Krakowsko-Częstochowskiej, w celu umocnienia granicy śląsko-małopolskiej. Relikty tego typu budowli to rzadkie przykłady niedużych skalno-wyżynnych założeń obronnych. Zachowane w Suliszowicach struktury murowane, nawarstwienia kulturowe i zabytki ruchome w nich zalegające są bardzo cennym źródłem do poznania architektury obronnej późnego średniowiecza i historii zamku oraz regionu.

Usytuowanie i opis

Ruiny małego zamku znajdują się na wysokim wapiennym ostańcu skalnym położonym na wschodnim końcu wsi, na północ i wschód od drogi Suliszowice-Zastudnie (około 70 m na wschód od drogi, tuż za ostrym zakrętem w prawo jadąc z Suliszowic). Obecnie okolica jest zadrzewiona, a wejście na ostaniec bardzo utrudnione. Pozostałości obiektu położone są około 400 m. n.p.m Górna część zamku-strażnicy usytuowana była na wysokiej na około 30 m skale, której powierzchnię użytkową można szacować na około 600 m². Na jej szczycie zachował się duży fragment muru z łamanych kamieni wapiennych, o długości 19,5 m, szerokości 1,2-1,8 m i wysokości 0,5-3,3 m. U podnóża skały, od strony wschodniej znajdował się prawdopodobnie dziedziniec otoczony murem kamiennymi, a od strony północnej, wyraźnie są widoczne pozostałości wału i fosy, można więc twierdzić, że były to dodatkowe umocnienia związane z zamkiem.

Historia

W średniowiecznych przekazach brak wzmianki o suliszowickim zamku. Dopiero z końca XVI w. pochodzi wiadomość, że wieś Suliszowice należała do parafii Przybynów i że była własnością zamku olsztyńskiego, co nie zmienia faktu, że informacja ta też nie dotyczy interesującego nas zabytku. Odnośnie do czasu budowy i fundatora jurajskich strażnic to zasadniczo wysuwane są dwie hipotezy. Według starszej, uważa się, że były one wznoszone w połowie XIV w. przez Kazimierza Wielkiego (ur. 1310 - zm. 1370) i tworzyły, wraz z dużymi zamkami takimi jak na przykład warownia w Olsztynie, system umocnień na granicy Królestwa Polskiego i Śląska. Natomiast według nowszych opinii jurajskie strażnice mogły zostać wybudowane nieco później, to znaczy dopiero pod koniec XIV w. (w latach 1370-1391), a fundatora widzi się w osobie Władysława Opolczyka (ur. 1326-1332 (?) - zm. 1401). Trzeba dodać, że obiekt nie był badany wykopaliskowo i powyższe hipotezy nie zostały zweryfikowane metodami archeologicznymi. Nie wiadomo również jak długi był okres użytkowania zamku.

Stan i wyniki badań

Zabytek nie był badany archeologicznie

Ruiny zamku-strażnicy znajdują się na prywatnej działce. Teren jest ogrodzony i niedostępny. Działka jest gęsto zadrzewiona, więc obiekt jest praktycznie niewidoczny.

Michał Bugaj, OT NID w Katowicach, 12.10.2014 r.