Historia

Nazwa osady wg. tradycji wywodzi się od strzelców osadzonych tam w celu dostarczania zwierzyny leśnej na dwór królewski. Wieś wzmiankowana była w dokumentach z 1125, 1229 i 1322 roku. Za czasów Jana Długosza należała do parafii w Witowie. Samodzielna parafia uposażona została przez Andrzeja Gawrońskiego, właściciela dóbr w 1 poł. XVII wieku. Erygował ją bp krakowski M. Szyszkowski 11 października 1617roku. Dawny kościół parafialny z czasów erekcji parafii w Strzelcach Wielkich przetrwał do końca XVIII wieku. Zbudował go kolator A. Gawroński w 1617 roku. Nosił on wówczas wezwanie św. św. Fabiana i Sebastiana. Konsekrował go bp. Tomasz Oborski.

Obecny, drugi z kolei kościół parafialny p.w. św. Sebastiana zbudowany został w latach 1784-85. Konsekrowany był w tym czasie przez bp Jana Duvalla. Kościół odnawiany był gruntownie w latach 1892-1894 oraz w 1936 roku. W latach 1956-57 został powiększony przez rozbudowę nawy i wydzielenie naw bocznych. Prace prowadzone były pod kierunkiem Piotra Krakowskiego i Tadeusza Soleckiego. Przy rozbudowie czynni byli cieśle Jan i Andrzej Solakowie. Kościół posiada skromne cechy barokowe, zatracone częściowo kolejnymi przebudowami i rozbudowami. W trakcie prac zmieniony częściowo program poprzez otwarcie przybudówek o charakterze naw bocznych.

Opis

Kościół parafialny p.w. Św. Sebastiana usytuowany jest w środkowej części wsi, ok 200 m na zachód od głównej drogi wiejskiej prowadzącej z Podlasu, w kierunku północnym do Strzelec Małych. Kościół jest orientowany. Teren przykościelny wydzielony niewysokim ogrodzeniem (pełny płot z desek rozwieszonych pomiędzy murowanymi słupami). Prowadzą do niego dwie bramy: od zachodu (główne wejście) i od wschodu (od strony zabudowań plebańskich). W południowo-zachodnim narożniku ogrodzenia znajduje się drewniana dzwonnica zbudowana na przełomie XVIII i XIX wieku.

Na terenie kościelnym znajdują się także ciekawa w formie drewniana ambona polowa oraz niewielka kapliczka konstrukcji szkieletowej wpisana w obrys ogrodzenia. Kościół drewniany, konstrukcji zrębowej, szalowany. Jednonawowy z przybudówkami o charakterze naw bocznych. Prezbiterium węższe od nawy, zamknięte ścianą prostą. Po stronie północnej prezbiterium, zakrystia z kilkoma pomieszczeniami wewnątrz. Po stronie południowej nawy obszerna kruchta. Przy korpusie od strony zachodniej przedsionek z dwoma składzikami po bokach. Kościół nakryty dachami siodłowymi, o wspólnej kalenicy nad częścią starszą i obniżonej nad nowszą, dodaną w 1957 roku. Więźba drewniana więzarowa. Wnętrza nakryte sklepieniami pozornymi, kolebkowymi. Wyposażenie wnętrza późnobarokowe i rokokowe z 4 ćw. XVIII wieku. Dzwonnica na rzucie kwadratu, drewniana konstrukcji słupowej, szalowana, dwupoziomowa z dachem namiotowym krytym blachą i zwieńczonym krzyżem.

Kościół niedostępny, lub dostępny sporadycznie. Wszelkie nabożeństwa odbywają się w nowym murowanym kościele.

Oprac. Grzegorz Młynarczyk, OT NID w Krakowie, 01-05-2015 r.