Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

kościół parafialny pw. św. Anny - Zabytek.pl

kościół parafialny pw. św. Anny


kościół XVIII w. Strzegowo

Adres
Strzegowo

Lokalizacja
woj. mazowieckie, pow. mławski, gm. Strzegowo

Dawny kościół parafialny jest ważnym elementem mazowieckiego drewnianego budownictwa sakralnego.

Stanowi przykład architektury drewnianej powstałej w roku 1756. 

Historia

Pierwsza wzmianka o wsi pochodzi z roku 1349 i prawdopodobnie wówczas powołana zostaje pierwsza parafia. Proboszcz (Jan) wzmiankowany jest dopiero w 1445 r.  Kościół, wzniesiony ok. poł. XIV w., przetrwał do początków XVI w. Kolejna świątynia (pw. św. Anny) wzmiankowana w 1598 r. dotrwała jedynie do połowy XVII stulecia. Przed rokiem 1650 kolejną świątynię wystawiła rodzina Mdzewskich. Jednak również i ten obiekt istniał niewiele ponad sto lat, gdyż spłonął w 1752 r. Trzy lata później rozpoczęto budowę zachowanego do dzisiaj kościoła, którą ukończono w roku 1756. Został on ufundowany przez Karola Mdzewskiego, skarbnika winnickiego, miejscowego posiadacza dóbr.

Kościół remontowany był ok. 1820 r. oraz w 2. poł. XIX w. Uległ on nieznacznym uszkodzeniom w 1939 r. Gruntownie odrestaurowany został po II wojnie światowej, aż do lat 90. XX w. pozostawał świątynią parafialną. Jednak już od momentu oddania do użytku po drugiej stronie Wkry kościoła murowanego (wznoszonego w latach 1984-1996), pełnił tylko rolę kaplicy przedpogrzebowej. Jego stan ulegał stałemu pogarszaniu i zaistniała konieczność jego remontu. Renowację świątyni przeprowadzono w latach 2008-2011, m.in. wzmocniono konstrukcję ścian i dachu, wymieniono szalunki i pokrycie dachu. W chwili obecnej zachowanych jest w bardzo dobrym stanie. 

Opis

Kościół usytuowany jest po północnej stronie ul. Kościelnej (kalenicą do niej), w południowo - zachodniej części osady, nad rzeką Wkrą. Teren kościoła otoczony jest żelaznym płotem, usadowionym na wysokiej kamiennej podmurówce, z żelazną bramą od strony południowego - zachodu. Obok niej ustawiona jest drewniana dzwonnica, pochodząca z XIX w. W otoczeniu kościoła, na cmentarzu przykościelnym okazy dębów uznanych za pomniki przyrody.

Świątynia wybudowana z drewna sosnowego w konstrukcji zrębowej, oszalowana pionowymi deskami z olistwowaniem, wzmocniona obustronnie lisicami, posadowiona na niskiej podmurówce. Więźba dachowa nawy i prezbiterium płatwiowo - kleszczowa, dwuspadowa (o oddzielnych kalenicach dla nawy i prezbiterium), od wschodniej nad prezbiterium trójpołaciowa, nad kruchtą dach dwuspadowy, pokryty blachą. Na kalenicy nawy, od strony wschodniej sześcioboczna wieżyczka na sygnaturkę, nakryta daszkiem w kształcie dzwonka, zwieńczona kulą i krzyżem. 

Kościół jest orientowany, trójnawowy korpus świątyni jest na planie prostokąta, z przylegającym do niego od wschodu węższym prezbiterium, w którego trójbocznym zamknięciu wydzielono zakrystię. Do nawy od strony południowej dobudowana została kruchta. Wewnętrzny płaski strop jest deskowy, ułożony został na belkach stropowych. Wnętrze nawy rozdzielone jest dwiema parami ozdobnie profilowanych słupów, które podpierają belki wzdłużne (tzw. tragarze), na których ułożone zostały właściwe belki stropowe. Od strony zachodniej, ponad wejściem, znajduje się chór muzyczny.

Do chwili obecnej zachowało się bogate wyposażenie wnętrza, które nie zostało przeniesione do nowego kościoła. Uwagę zwraca przede wszystkim: manierystyczny ołtarz główny, pochodzący z 1. poł. XVII w., który został ustawiony na rokokowym cokole z 2. poł. XVIII w. (w jego polu głównym znajduje się obraz "Św. Anna", powyżej obraz "Św. Walenty"), dwa neogotyckie ołtarze boczne z XIX w.: po lewej stronie od ołtarza głównego z figurą Chrystusa w polu głównym, po prawej z nowym krucyfiksem oraz prospekt organowy z XX w.

Obiekt dostępny podczas mszy oraz po uprzednim umówieniu się z proboszczem parafii. 

Oprac. Jerzy Szałygin, OT NID w Warszawie, 24.09.2018 r.

Rodzaj: kościół

Styl architektoniczny: nieznana

Materiał budowy:  drewniane

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_14_BK.178531, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_14_BK.300220