d. zespół klasztorny Bernardynów - Zabytek.pl
Adres
Stoczek, 30
Lokalizacja
woj. warmińsko-mazurskie, pow. lidzbarski, gm. Kiwity
Historia
Barokowe sanktuarium w Stoczku Klasztornym powstało w miejscu wcześniejszej, niewielkiej kaplicy w dwóch fazach budowy. W pierwszej fazie budowy wzniesiono niewielki kościół w formie rotundy. Kamień węgielny pod jego budowę położył biskup warmiński Mikołaj Szyszkowski w 1639r. Pieczę nad nowowznoszonym obiektem powierzono bernardynom z Barczewa. Budowę ukończono dwa lata później, w 1641r. Od strony wschodniej w latach 1659-1677 dobudowano czteroskrzydłowe założenie klasztorne. Rozbudowa założenia nastąpiła w latach 1708-1712. W jej trakcie niewielkiemu kościołowi nadano charakter założenia pielgrzymkowego. Do wolnostojącej rotundy dobudowano prezbiterium, a całość otoczono czworobocznym krużgankiem z kaplicami w narożach i rozbudowano klasztor. Krużganki początkowo otwarte arkadami na dziedziniec zostały zamurowane w 1741r. Po stronie północnej i wschodniej od zabudowań założono barokowy ogród, który z czasem utracił swój charakter. Do stanu pierwotnego został przywrócony w ramach prac restauratorskich prowadzonych na przełomie XX i XXI w. Rotunda w Stoczku Klasztornym została wzniesiona jako obiekt memorialny, w celu upamiętnienia wygnania wojsk szwedzkich z Prus. Do najcenniejszego wyposażenia zespołu w Stoczku Klasztornym należy polichromia wnętrza kościelnego i krużganków oraz obraz Matki Boskiej Śnieżnej, kopia obrazu z kościoła S. Maria Maggiore, sprowadzony z Rzymu w 1643r.
Opis
Założenie w Stoczku Klasztornym składa się z kościoła, domu zakonnego, krużganków oraz barokowego ogrodu. Kościół orientowany, w formie rotundy z prostokątnym prezbiterium z wieżą jest otoczony czteroskrzydłowym krużgankiem z kaplicami nakrytymi kopułowo w narożnikach. Prezbiterium łączy się z północnym skrzydłem krużganków. Dekorację architektoniczną w bryle kościoła stanowią płyciny i lizeny, w przypadku ścian krużganków - lizeny i gzyms. Po południowej stronie rotundy znajduje się zamurowany portal stanowiący pierwotne wejście do budynku. Skrzydła i kaplice krużganków dekorowane freskami. Budynek klasztorny wzniesiony na planie prostokąta składa się z trzech trójkondygnacyjnych skrzydeł: wschodniego, północnego i południowego. Od strony zachodniej czworobok zabudowy zamyka jedna kondygnacja domu zakonnego dobudowana nad krużgankiem. Elewacja wschodnia - ogrodowa z płytkim ryzalitem na osi zwieńczonym trójkątnym naczółkiem. Ogród barokowy, regularny, z podziałem kwaterowym, o powierzchni 1,6 ha, otoczony z trzech stron murem. Od strony zachodniej teren ogrodu zamknięty budynkiem gospodarczym. Od strony wschodniej i północnej wzdłuż muru biegnie szpaler klonów i lip. Ogród podzielony jest na dwie części: zachodnią - użytkową oraz wschodnią - rekreacyjną. Głównym elementem kompozycyjnym części rekreacyjnej jest aleja obsadzona żywotnikami biegnąca od bramy ku wschodowi. Po jej obu stronach znajdują się rabaty kwiatowe.
Obiekt dostępny.
Oprac. Joanna Jakutowicz, OT Olsztyn, 22.10.2014 r.
Dane obiektu zostały uzupełnione przez użytkownika Janusz .
Rodzaj: klasztor
Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków
Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_28_ZE.46904, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_28_ZE.20361