Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

grodzisko, st. 1 - Zabytek.pl

grodzisko, st. 1


grodzisko Wczesna epoka żelaza (VII - IV w. p.n.e.) Starosiedle

Adres
Starosiedle

Lokalizacja
woj. lubuskie, pow. krośnieński, gm. Gubin

Grodzisko w Starosiedlu jest przykładem interesującego obiektu obronnego, zasiedlonego po raz pierwszy w okresie halsztackim przez ludność kultury łużyckiej, ponownie - w okresie wczesnego średniowiecza.

Usytuowanie i opis

Grodzisko położone po południowo-wschodniej stronie Starosiedla, w widłach rzek Lubszy i Młynówki, na terenie do niedawna podmokłym. Osadnictwo kultury łużyckiej i wczesnośredniowieczne skupiło się na piaszczystym pagórku o wymiarach ok. 80 x 90 m i wysokości do 4 m.

Pagórek, na którym odkryto stanowisko, ma kształt zbliżony do owalu. Najwyższy punkt znajduje się w jego środkowej partii. Wschodni skraj grodziska jest częściowo zniszczony. Na powierzchni wzniesienia brak śladów obwałowań.

Historia

Na podstawie wyników badań archeologicznych, prowadzonych przez Carla Schuchhardta w latach 1920-1921, następnie - w 2001 r. - przez ekipę pod kierunkiem Zbigniewa Kobylińskiego, stwierdzono, że najstarsze ślady penetracji wzniesienia w Starosiedlu pochodzą zapewne z neolitu i epoki brązu, choć z tego okresu nie stwierdzono śladów obiektów. Dopiero ludność kultury łużyckiej wzniosła tutaj niewielką osadę obronną z budynkami o konstrukcji słupowej, otoczonymi drewnianą konstrukcją obronną, u podstawy wzmocnioną kamieniami. Osada obronna funkcjonowała ok. 700-400 r. p.n.e. Prawdopodobnie w poł. IX w. wzniesienie zostało ponownie zasiedlone, o czym świadczy obecność ceramiki datowanej na ten okres do poł. X wieku. Najnowsze badania wykopaliskowe nie potwierdziły istnienia wczesnośredniowiecznego grodu obronnego. Zapewne była to osada otwarta.

Stan i wyniki badań

Pierwsze badania wykopaliskowe w południowej części stanowiska były prowadzone w latach 1920-1921 przez Carla Schuchhardta, następne - dopiero w 2001 r. przez zespół z Instytutu Archeologii i Etnologii PAN w Warszawie pod kierunkiem Zbigniewa Kobylińskiego. Wówczas główny wykop założono w południowej, najbardziej zniszczonej partii grodziska, drugi - w części północnej, gdzie byłą prowadzona rabunkowa eksploatacja piasku. Dodatkowe dwa wykopy sondażowe szerokości 2 m każdy poprowadzono na wschodnim i zachodnim skraju stanowiska. Carl Schuchhardt w sprawozdaniu z badań przedstawił rekonstrukcję zabudowy grodziska, którą zweryfikowano podczas późniejszych badań. Łącznie w 2001 r. odkryto 112 starożytnych i wczesnośredniowiecznych obiektów, z których połowa to doły posłupowe. Część dołów to ślady domniemanych co najmniej dwóch budynków naziemnych o wymiarach 7 x 12 m i 8,5 x 12 m. Ponadto wyeksplorowano trzy jamy zasobowe i otaczający środek grodziska pas ciemnej ziemi, który można interpretować jako ślady spalonej drewnianej konstrukcji obronnej. W trakcie badań w 2001 r. pozyskano blisko 10 tys. fragmentów ceramiki, z czego 92% to ułamki naczyń pochodzących z wczesnej epoki żelaza. Pozostałe datuje się na wczesne średniowiecze. Prawie 100 zabytków wydzielonych to m.in. przęśliki gliniane, siekierka kamienna, po dwa kamienie żarnowe i nożyki żelazne, gwoździe żelazne i nity brązowe.

Zabytek dostępny.

Oprac. dr Krzysztof Garbacz, OT NID w Zielonej Górze, 16.09.2014 r.

Rodzaj: grodzisko

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_A_08_AR.12810, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_08_AR.329157