Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

kościół ewangelicki, ob. rzymskokatolicki parafialny pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa - Zabytek.pl

kościół ewangelicki, ob. rzymskokatolicki parafialny pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa


kościół 1579 r. Starogard

Adres
Starogard

Lokalizacja
woj. zachodniopomorskie, pow. łobeski, gm. Resko - obszar wiejski

Jeden z najstarszych (XVI-wiecznych), zachowanych na Pomorzu Zachodnim kościołów ryglowych.

Świątynia typu salowego, z trójbocznym zamknięciem prezbiterium i murowano-ryglową wieżą (z 1908 r.). Kościół i barokowe założenie pałacowo-parkowe rezydencjalne stanowią materialną spuściznę znamienitego na Pomorzu rodu von Borck.

Historia

Kościół został wybudowany w l. 1578-1579, jak fundacja (i pod patronatem) rodziny von Borck - ówczesnych właścicieli wsi. Brak informacji o budowniczym, czy architekcie. Do czasów II wojny światowej w kościele znajdowało się historyczne wyposażenie, m.in. renesansowe stalle i barokowy ołtarz. W 1908 r. dobudowano murowano-ryglową wieżę oraz ufundowano dwa witraże, wykonane przez zakład Hansa Schreibera z Berlina. 21 lipca 1946 r. poświęcony jako kościół rzym.-kat. pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa, należący pierwotnie do parafii w Rusinowie; od 1986 r. siedziba parafii. Po 1945 r. kościół doraźnie remontowany i na nowo uposażony; w 1959 r. dobudowano zakrystię.

Opis

Kościół pw. pw. Najświętszego Serca Pana Jezusa zlokalizowany jest w zachodniej części wsi, po południowej stronie drogi, pośrodku działki pełniącej obecnie funkcję cmentarza komunalnego. Jest to kościół orientowany, salowy, z wieżą od zachodu, typie regionalnego ryglowego budownictwa sakralnego. Nawa założona na planie prostokąta (20 x 8,5 m) z trójbocznym zamknięciem od wschodu, nakryta dachem dwuspadowym (nad częścią prezbiterialną trzypołaciowym). Wieża o wymiarach 5,6 x 4,1 m, czterokondygnacyjna z nadwieszoną kondygnacją dzwonnicy (izbicą), nakryta dachem naczółkowym zwieńczonym ostrosłupowym (smukłym) hełmem z latarnią. Ściany nawy wykonane w konstrukcji ryglowej, z drewna dębowego, z ceglanym wypełnieniem oraz tynkowanymi i bielonymi polami międzyryglowymi. Szkielet konstrukcyjny tworzy ramę, złożoną z arytmicznie rozmieszczonych słupów, osadzonych dołem na wtórnych podwalinach, spiętych od góry oczepami i połączonych trzema poziomami rygli oraz długich zastrzałów. Ściany wieży murowane z cegły ceramicznej, tynkowane; górna kondygnacja i szczyty ryglowe, z dekoracyjnym układem zastrzałów. Nawa nakryta stropem drewnianym, belkowym nagim, z przyściennymi mieczami. Więźba dachowa historyczna, o konstrukcji krokwiowo-dwujętkowej, z podwójnymi (ukośnymi) podporami oraz górną ścianą stolcową. Pokrycie dachów stanowi ceramiczna dachówka karpiówka, ułożona w „koronkę”; hełm wieży kryty blachą. Elewacje o pierwotnej kompozycji i wystroju, oparte na rytmie drewnianego szkieletu konstrukcyjnego; ściany długie czteroosiowe, symetryczne, prezbiterium dwuosiowe. Elewacje wieży jedno i dwuosiowe, o zróżnicowanej skali otworów, akcentowane neoklasycystycznym portalem oraz dekoracyjną kompozycją ryglowego szkieletu ścian dzwonnicy i szczytów dachu. Nawa opięta jest od zachodu emporą muzyczną, wspartą na dwóch słupach, a w części wschodniej wydzielone prezbiterium. W przyziemiu wieży znajduje się kruchta oraz klatka schodowa. Z historycznego wyposażenia zachowały się: neogotycki prospekt organowy i chrzcielnica (z przełomu XIX/XX w.) oraz dwa witraże figuralne (św. Piotr i Paweł) z herbami aliansowymi von Borcków.

Zabytek dostępny z zewnątrz. Możliwość zwiedzania wnętrza za zgodą księdza proboszcza.

Oprac. Waldemar Witek, OT NID Szczecin, 02.04.2015 r.

Rodzaj: kościół

Styl architektoniczny: nieznana

Materiał budowy:  szachulcowe

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_32_BK.116212, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_32_BK.413768