Usytuowanie i opis

Stanowisko zlokalizowane jest na cyplu wysoczyzny górującym od wschodu nad pradoliną, którą dziś płynie rzeka Moszczenica. Z kolei od południowego-wschodu bezpośrednio przy granicy stanowiska przebiega droga łączącą Nowosolną z Niesułkowem, zaś w odległości ok. 300 m na północny-wschód od niego wznosi się kościół par.

Grodzisko zajmuje powierzchnię ok. 1 ha, na której obrzeżu częściowo zachowały się wysokie na ok. 3-4 m wały. Zostały one zniwelowane od północy i południa tak, iż zachowały się ich dwa odcinki: niższy długi na ok. 40 i wyższy mający ok. 105 m długości, zamykający półkoliście płaski majdan mierzący ok. 60 x 140 m. Obiekt w części poddany jest uprawom rolnym.

Historia

Miejscowość Stare Skoszewy występuje w źródłach pisanych począwszy od 1386 r. i przez cały czas pozostaje własnością prywatną. U schyłku średniowiecza miejscowość ta stanowiła ośrodek wielowioskowego klucza Strykowskich, Warszyckich i Duninów, a już w czasach nowożytnych należącego do Skoszewskich, h. Abdank. W 1426 r. z inicjatywy Piotra Tłuka ze Strykowa doszło do lokacji miasta Skoszewy na prawie niemieckim.

Gród powstał na przełomie IX i X w. i funkcjonował do XIII w. Później na jego reliktach ulokowano obronny zespół dworski. Na obecnym etapie badań niemożliwe jest wskazanie fundatora tego ostatniego założenia.

Stan i wyniki badań

Obiekt do obiegu publicznego wprowadził w 1939 r. Jan Dylik. Na pocz. lat. 80. XX w. Ryszard Grygiel i Mieczysław Góra działający w ramach Archeologicznego Zdjęcia Polski przeprowadzili tu badania powierzchniowe. Z kolei w latach 1989-1994 pod kierownictwem Aldony Chmielowskiej i Mieczysława Góry z Muzeum Archeologicznego i Etnograficznego w Łodzi zrealizowane zostały badania wykopaliskowe. Stwierdzono, iż mniejszy wał to wydma, zaś wyższy posiadał bliżej niezidentyfikowane konstrukcje drewniane, umocnione kamieniami. Kamienna ława zabezpieczała też wewnętrzny stok wału, a zewnętrzny umacniał gliniano-kamienny płaszcz. Natomiast na majdanie natrafiono na kilkanaście jam, z których część uznano za pozostałości późnośredniowiecznych i nowożytnych chat. W trakcie kolejnych badań prowadzonych w 2013 r. tym razem metodami nieinwazyjnymi (badania powierzchniowe, geofizycznych, geomorfologiczne i fosforowe uzupełnione analizy Numerycznych Modeli Terenu sporządzonych na podstawie pomiarów LiDAR oraz analizy zdjęć lotniczych) przez Jerzego Sikorę, Piotra Wronieckiego, Piotra Krzysztofa Kittela, Łukasza Trzcińskiego i Wiesław Stępienia na majdanie zidentyfikowano ślady będące zapewne pozostałościami po późnośredniowiecznym i nowożytnym dworze. natomiast w odległości ok. 130-170 m od północno-zachodniego skraju grodziska w oparciu o zidentyfikowano owalny (mierzący 38 x 45 m) obiekt będącego być może reliktem drugiego wczesnośredniowiecznego grodziska lub późnośredniowiecznej siedziby rycerskiej o formie tzw. gródka stożkowatego.

Zabytek dostępny.

Oprac. Janusz Pietrzak, 21.12.2014 r.