W jego wnętrzu zachowało się oryginalne rokokowe wyposażenie.

Historia

Najstarsza wzmianka o Sośnicy pochodzi z 1346 r. Należała ona wówczas do Sośnickich, stanowiąc ich dobra rodowe. W rękach Sośnickich wieś pozostawała przez kolejne dwa stulecia. W XVII w. właścicielami byli Łęccy i Żychlińscy. W latach 1750-1776 należała do Rogalińskich, następnie do Chełmskich (1781) i do Chłapowskich (1793-1888). Po nich wieś przeszła we władanie Chełkowskich. Pod koniec XIX w. majątek przejęła pruska Komisja Kolonizacyjna. W 1905 r. Komisja przeprowadziła jego parcelację. Parafia erygowana w XIV w., należała do dekanatu pleszewskiego. Kościół wzmiankowany po raz pierwszy w 1445. Ufundował go Piotr Sośnicki. W ciągu wieków drewniana budowla uległa zniszczeniu. Obecna drewniana świątynia została wzniesiona w 1745 r. z fundacji Konstantego Rogalińskiego, ówczesnego właściciela Sośnicy. Konsekracji świątyni pod wezwaniem św. Marii Magdaleny dokonał proboszcz pleszewski ks. Ludwik Pełka. W 1832 r. przy pomocy finansowej Ludwika i Michała Chłapowskich kościół restaurowano i rozbudowano (m.in. dobudowano wieżę na słup). W 1957 r. starą zakrystię zastąpiono nową. W 1962 r. powiększono kościół. Wyburzono przyziemia wieży i dobudowano w tym miejscu, obejmującą całą szerokość nawy, murowaną kruchtę. Kruchtę boczną powiększono o klatkę schodową, założono tynki na zachowanych partiach ryglowych. W latach 1968-69 przeprowadzono renowację ołtarzy, następnie Teodor Szukała dokonał renowacji zabytkowych polichromii. W 1994 r. odnowiono kościół. W 2016 r. zainstalowano w kościele ogrzewanie ławkowe i podestowe (w prezbiterium).

Opis

Sośnica to niewielka wieś leżąca nad brzegami rzeki Lutyni, 8 km na pd.-zach. od Pleszewa. Kościół parafialny pw. św. Marii Magdaleny usytuowany jest w północnej części wsi na niewielkim wzniesieniu opadającym skarpą w kierunku zachodnim i południowym ku dolinie Lutyni. Teren kościelny o zarysie pięcioboku otoczony jest niskim murowanym z kamieni łamanych parkanem i metalowym ogrodzeniem na kamiennej podmurówce. Na jego teren prowadzi brama od pn. - wsch. i furtka od pd. - zach. Wokół kościoła prowadzi ciąg komunikacyjny, otoczenie porośnięte trawą i obsadzone drzewami liściastymi i świerkami. Na terenie dawnego cmentarza przykościelnego zachowały się nagrobki, m.in. Franciszki z Jeziółkowskich Ruszkiewiczowej (zm. 1888) i Kajetana Modlibowskiego (zm. 1880).

Kościół orientowany, jednonawowy, drewniany o konstrukcji zrębowej, na zewnątrz oszalowany. Podwalina korpusu drewniana, posadowiona na kamieniach polnych, otynkowana i nakryta drewnianym okapnikiem gontowym. Podwalina zakrystii drewniana na podmurówce z kamieni polnych łamanych, zakończonych u góry warstwą cegły. Nawa wydłużona, zbliżona kształtem do trapezu, o linii ścian kilkakrotnie załamanej, by złagodzić połączenie węższego prezbiterium z szerszą nawą, prezbiterium o równej szerokości zamknięte trójbocznie. Ściany korpusu drewniane o konstrukcji sumikowo - łątkowej, szalowane z zewnątrz pionowymi deskami modrzewiowymi na zakład. Ściany zakrystii o konstrukcji ryglowej wypełnionej cegłą, otynkowane. Od zachodu wieża konstrukcji słupowej, szalowana pionowo, sięgająca kalenicy dachu, dwukondygnacjowa, lekko zwężająca się ku górze. Pod wieżą znajduje się kruchta główna murowana, otynkowana, na planie prostokąta. Od pd. - wsch. do kościoła prowadzi kruchta boczna konstrukcji ryglowej, otynkowana, z wydzieloną klatką schodową mieszczącą schody prowadzące na chór muzyczny i na wieżę . Od pn. - zach. znajduje się prostokątna zakrystia.

Bryła kościoła rozczłonkowana, z dominującym, zbliżonym do prostopadłościanu korpusem o łamanej linii ścian bocznych i trójbocznym zamknięciu, nakryta jest dachem dwuspadowym, zakończonym trójpołaciowo nad prezbiterium. Na przybudówkach dachy trójspadowe. Dach wieży trójspadowy wtopiony w szczyt korpusu, podstawa wieży wtopiona w prostopadłościenną kruchtę o zaokrąglonych zewnętrznych narożach nakryta dachem dwupołaciowym. Nad nawą sześcioboczna wieżyczka na sygnaturkę, z hełmem cebulastym i ażurową latarnią zakończona kulą z krzyżem i metalową chorągiewką na której data 1745. Dachy poryte gontem.

Elewacje korpusu z niskim cokołem nakrytym szerokim okapnikiem, oszalowane, regularnie rozczłonkowane prostokątnymi otworami okiennymi, koronowane profilowanym gzymsem nakrytym okapem. Elewacje wieży dzielone horyzontalnie wydatnym gzymsem międzykondygnacyjnym nakrytym daszkiem okapowym, położonym na tej samej wysokości co gzyms koronujący korpusu. Podstawa wieży ujęta obustronnie murowaną kruchtą główną wzniesiona na wysokim kamiennym cokole, artykułowaną otworami okiennymi i zaokrągloną na narożach. Na osi kruchty zadaszony ganek wsparty na dwóch czworobocznych słupach z ozdobnie opracowanymi mieczami. Nad daszkiem prostokątne okno, na drugiej kondygnacji krzyż. Przy ścianie korpusu od pn. - zach. ryglowa zakrystia z widocznymi elementami konstrukcyjnymi i otynkowaną, malowaną na biało powierzchnią wypełnienia. Wejście do zakrystii umieszczone osiowo, flankowane parą prostokątnych otworów okiennych.

Jednoprzestrzenne wnętrze z niewyodrębnionym prezbiterium, zamknięte trójbocznie, nakryte jest pozornym sklepieniem kolebkowym. Część prezbiterialna zaakcentowana jest półkolistym wyniesieniem podłogi, na którym oparte są także podesty ołtarzy bocznych. W połowie korpusu znajduje się profilowana belka tęczowa z barokowym krucyfiksem z 1 poł. XVIII w. Pod nią znajduje się czworoboczna ambona koszowa z baldachimem z 2 poł. XVIII w. Empora organowa nadwieszona i wybrzuszona na osi, wsparta na dwóch filarach, wypełnia całą szerokość nawy. Ściany pokryte polichromiami z trzema przedstawieniami wielofiguralnymi oraz malowanymi iluzjonistycznie kotarami umieszczonymi w części prezbiterialnej. Sklepienie pozorne ozdabia pośrodku motyw owalu zdobionego stylizowanymi formami roślinnymi otoczony owalnymi medalionami z wizerunkami świętych i dekoracją roślinną. Ołtarz główny rokokowy, architektoniczny, z 2 poł. XVIII w. z rzeźbami śś. Stanisława i Wojciecha oraz obrazami Matki Boskiej z Dzieciątkiem, św. Marii Magdaleny w zwieńczeniu i św. Anny Samotrzeciej na zasuwie. Dwa ołtarze boczne również architektoniczne, z ok. poł. XVIII w. - jeden z obrazami Archanioła Michała i św. Ludgardy, drugi z krucyfiksem rokokowym i obrazem św. Iwona. Chrzcielnica rokokowa z ok. poł. XVIII w. o formie kielichowej z ornamentem rokokowym i regencyjnym.

Obiekt dostępny w czasie mszy.

Oprac. Marzęta, OT NID w Poznaniu, 17-02-2017 r.