Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

Zespół Śmigielskiej Kolei Dojazdowej - Zabytek.pl

Zespół Śmigielskiej Kolei Dojazdowej


budynek użyteczności publicznej pocz. XX w. Śmigiel

Adres
Śmigiel

Lokalizacja
woj. wielkopolskie, pow. kościański, gm. Śmigiel - miasto

Zespół Śmigielskiej Kolei Wąskotorowej jest przykładem unikalnej już we współczesnym krajobrazie kolei wąskotorowej, która na początku XX wieku była powszechną formą kolejowego transportu lokalnego.

Jest jednym z nielicznych przykładów inżynierii, techniki i budownictwa tego okresu. Świadczy o tym zachowana niemal w całości infrastruktura, na którą składają się zabudowania stacyjne w Śmiglu pochodzące z początku ubiegłego stulecia, urządzenia lokomotywowni z czasów uruchomienia kolejki oraz funkcjonujące do dziś torowisko.

Historia

Śmigielska Kolej Wąskotorowa, zwana pierwotnie: Śmigielskie Koleje Powiatowe, stanowiła niegdyś własność powiatu śmigielskiego. Jej budowę rozpoczęto w 1898 roku, a otwarta została 17 września 1900 roku. Jako pierwszy oddano do użytku odcinek od Krzywinia do Starego Bojanowa. Następnie uruchomiona została linia ze Starego Bojanowa przez Śmigiel do Wielichowa , potem oddano do użytku odcinki: Wielichowo - Ujazd oraz Wielichowo - Rakoniewice. Szerokość torów kolejki wynosiła początkowo 1000 mm. W 1951 roku zmniejszono ją do 750 mm - stąd jej nazwa potoczna: „kolejka wąskotorowa”. Po II wojnie światowej w 1949 roku kolejkę przejęły Polskie Koleje Państwowe, które w latach 1951 - 1952 dokonały przebudowy torowiska oraz modernizacji i wymiany taboru. Od grudnia 2004 r. działa Stowarzyszenie Przyjaciół Śmigielskiej Kolejki Wąskotorowej.

Opis

Zespół Śmigielskiej Kolei Dojazdowej usytuowany jest w południowej części Śmigla, przy lokalnej drodze do Nietążkowa. Zespół składa się sześciu budynków: budynku stacyjnego, budynku administracji kolei, budynku mieszkalnego dla pracowników, toromistrzów ki, lokomotywowni, hali napraw wagonów z wyposażeniem oraz torowiska na odcinku Stare Bojanowo - Śmigiel - Bielawy. Budynek stacyjny zbudowany na rzucie połączonych ze sobą prostokątów, konstrukcji szachulcowej wypełnionej cegłą, nakryty dachami dwuspadowymi różnej wysokości. Pozostałe budynki murowane z cegły, budynek administracji kolei i mieszkalny otynkowane, toromistrzówka, lokomotywownia i hala napraw wagonów nieotynkowane, mają ściany podzielone lizenami i gzymsami, nakryte są dachami dwuspadowymi.

Zabytek dostępny, więcej informacji na stronie: www.kolejka.smigiel.pl

oprac. Beata Marzęta, OT NID w Poznaniu, 30-11-2015 r.

Rodzaj: budynek użyteczności publicznej

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_30_ZE.51059, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_30_ZE.13954