zespół dworsko-parkowy - Zabytek.pl
Adres
Skotniki
Lokalizacja
woj. świętokrzyskie, pow. sandomierski, gm. Samborzec
Historia
Skotniki wraz z sąsiednią Bogorią pozostawały w rękach Bogoriów-Skotnickich co najmniej od XIV wieku do 1945 roku. Po II wojnie światowej przejęty przez państwo. Dwór murowany wzniesiony być może jeszcze w XVII wieku - alkierze z korpusem głównym drewnianym. Obecny z wieku XVIII. Spalony w 1945 roku i ponownie w 1968 roku. Mieścił dom starców, ośrodek zdrowia, przedszkole. W 1997 roku wrócił do pierwotnych właścicieli Skotnickich.
Opis
Położony w południowo-zachodniej części wsi, opodal kościoła parafialnego, otoczony pozostałościami parku krajobrazowego i fosą. Parterowy, założony na rzucie prostokąta z narożnymi alkierzami i piętrowym ryzalitem od frontu. Korpus główny nakryty wysokim łamany dachem polskim, alkierze odrębnymi dachami namiotowymi, ryzalit dachem dwuspadowym. Dachy pokryte gontem. Elewacje tynkowane, alkierzy zwieńczone profilowanym gzymsem. Elewacja frontowa południowo-wschodnia, siedmioosiowa z płytkim trójosiowym piętrowym ryzalitem. Oś środkowa i naroża ryzalitu ujęte pilastrami. W poziomie parteru wokół drzwi i okien płycinowe ramy związane gzymsem kordonowym. Na piętrze balkon. Piętro zamknięte wydatnym gzymsem z arkadkowym fryzem. Ryzalit wieńczy trójkątny szczyt obwiedziony profilowanym gzymsem z dekoracją kostkową. W polu tympanonu półkolista płycina. Elewacja ogrodowa siedmioosiowa pomiędzy alkierzami poprzedzona tarasem ze schodami. Naroża alkierzy od strony ogrodu ujęte szkarpami. Układ przestrzenny stanowi obszerna sień na osi z parami pomieszczeń po bokach. W alkierzach pomieszczenia jednoprzestrzenne. W alkierzu południowo-zachodnim pozostałości sgraffitowego antykizującego fryzu z przedstawieniem tańczących nimf. Dwór otaczają pozostałości parku krajobrazowego z licznym starodrzewem, oraz pozostałości fosy i stawów.
Obiekt prywatny, dostępny przez cały rok tylko z zewnątrz.
Oprac. Marek Juszczyk, WUOZ Kielce, Delegatura w Sandomierzu, 12.12.2014 r.
Bibliografia
- Katalog zabytków sztuki w Polsce, t. III, Woj. kieleckie, z. 11, Powiat sandomierski, oprac. Łoziński J. Z., Przypkowski T., Warszawa 1962.
- Wdowiszewski Z., Ród Bogoriów (w:) Rocznik Towarzystwa Heraldycznego, t. IX, 1928.
Rodzaj: dwór
Forma ochrony: Rejestr zabytków
Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_26_ZE.22081