Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

kościół parafialny pw. św. Marka - Zabytek.pl

kościół parafialny pw. św. Marka


kościół 2. poł. XVII w. Siedlątków

Adres
Siedlątków, 1

Lokalizacja
woj. łódzkie, pow. poddębicki, gm. Pęczniew

Parafia w Siedlątkowie została erygowana w r.1642.Jako że obejmowała swoim zasięgiem niewielki obszar, w l.

20 XIX w. wcielono ją do parafii pęczniewskiej, a kościół pełnił funkcję filialną aż do 1958 r., kiedy odzyskał rangę parafii. Jest to obecnie najmniejsza parafia w Polsce. 

Istniejący kościół powstał na miejscu poprzedniej, drewnianej świątyni po 1683 r.(niektóre źródła podają datę 1684). Skrajne przęsło zachodnie, mieszczące chór muzyczny i kruchtę powstało w późniejszym okresie- najprawdopodobniej w XIX w.

Świątynia była znana jako sanktuarium maryjne ze względu na cudowny obraz MB Siedlątkowskiej, do którego licznie pielgrzymowali wierni, zwłaszcza narzeczeni. W wyniku pożaru w 1957 r. obraz ten spłonął wraz z ołtarzem głównym i dziś w kościele znajduje się jego kopia umieszczona w nowym ołtarzu.

W podziemiach spoczywają zwłoki wywodzącego się z Siedlątkowa Adama Jabłkowskiego (zabitego w trakcie potyczki z Kozakami w czasie powstania styczniowego) oraz innych członków jego rodziny, właścicieli wsi.

W r. 1986 powstał sztuczny zbiornik wodny Jeziorsko, którego wodami zalano kilka okolicznych miejscowości. Siedlątków uniknął tego losu, a w niewielkiej odległości od kościoła stworzono wał zaporowy z falochronem. 

Opis

Obiekt znajduje się na cyplu wcinającym się w wody zbiornika Jeziorsko, na zachodnim skraju wsi. Cypel chroniony jest betonowym wałem. Kościół jest orientowany. Otacza go cmentarz przykościelny okolony kamienno-ceglanym ogrodzeniem. W północnej części znajduje się dzwonnica bramna, w zachodniej brama wjazdowa, a we wschodniej furtka prowadząca na teren plebanii. 

Kościół w Siedlątkowie jest przykładem architektury późnorenesansowej.

Dwuprzęsłową nawę kościoła wzniesiono na planie prostokąta, do którego od wschodu dostawiono kolejny, węższy prostokąt prezbiterium. Od północy przylega do niego zakrystia usytuowana na planie zbliżonym do trapezu. Od zachodu do nawy dobudowano przęsło mieszczące kruchtę i chór muzyczny. Bryła budynku jest zwarta, kryta dwuspadowymi dachami (jedynie nad zakrystią dach znajduje się dach pulpitowy).

Kościół wzniesiono z kamienia i cegły. Obecnie jest on obustronnie otynkowany, w ścianie południowej pozostawiono odkrywkę ukazującą mur z kamieni połączonych zaprawą wapienną. Ściany są oszkarpowane. W prezbiterium zastosowano sklepienie krzyżowe, w nawie kolebkowe z lunetami. Więźba jest drewniana, o zróżnicowanej budowie w nawie storczykowa, w prezbiterium jętkowo-płatwiowa a w zakrystii krokwiowa. Dachy pokryto blachą. Nad nawą umieszczono sygnaturkę. 

Wszystkie elewacje są otynkowane, obwiedzione niskim cokołem. Najpóźniej powstała elewacja zachodnia, obecnie pełniąca rolę fasady. Jest ona jednoosiowa, trójkondygnacyjna. Flankują ją lizeny. W części centralnej znajduje się główne wejście, którego otwór opracowano w formie prostokąta zwieńczonego łukiem odcinkowym. Zostało ono zaakcentowane parami kolumn toskańskich. Nad nimi widnieje data erygowania parafii a powyżej, oparte na wydatnym gzymsie dzielącym kondygnacje, znajdują się pilastry. Elewację wieńczy trójkątny szczyt, także oparty na gzymsie. Jest on podzielony na trzy partie, w środkowej umieszczono blendę. Na szczycie znajduje się krzyż. Elewacja wschodnia pozbawiona jest otworów okiennych. Wieńczy ją trójkątny szczyt na profilowanym gzymsie. W partii przyziemia znajduje się blenda z figurką drewnianego świątka. Ściany północna i południowa przeprute zostały smukłymi prostokątnymi otworami okiennymi i blendami, zwieńczonymi półkoliście. Podziały pionowe podkreślają też przypory.

Wnętrze świątyni jest jednonawowe. Nawa ma długość dwóch przęseł. Od zachodu dostawiono do niej jedno przęsło, zachowując fragmenty ścian wcześniejszej fasady, co spowodowało wydzielenie przestrzeni kruchty i chóru muzycznego. Chór wsparto na dwóch smukłych słupach. Ściany nawy ozdobiono pilastrami. Nawa przechodzi w węższe prezbiterium przez półkoliście zwieńczony otwór tęczowy. Głównym elementem dekoracyjnym ścian są pilastry.

Najstarszym elementem wyposażenia wnętrza świątyni jest manierystyczny ołtarz boczny z obrazem św. Izydora (ok. poł. XVII w.), pozostałe ołtarze pochodzą z XX w. W XVIII w. powstała chrzcielnica, podobnie jak trzy barokowe krucyfiksy.

Kościół z zewnątrz jest dostępny dla zwiedzających, na zwiedzenie wnętrza należy umówić się z ks. proboszczem.

Oprac. Anna Michalska, NID OT Łódź, Luty 2017 r. 

Rodzaj: kościół

Styl architektoniczny: nieznana

Materiał budowy:  ceglane

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_10_BK.129381, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_10_BK.176702