Poznaj lokalne zabytki


Wyraź zgodę na lokalizację i oglądaj zabytki w najbliższej okolicy

Zmień ustawienia przeglądarki aby zezwolić na pobranie lokalizacji
Strona korzysta z plików cookies. Dowiedz się więcej.

cerkiew greckokatolicka, ob. kościół rzymskokatolicki parafialny pw. Opatrzności Bożej - Zabytek.pl

cerkiew greckokatolicka, ob. kościół rzymskokatolicki parafialny pw. Opatrzności Bożej


kościół 1. poł. XIX w. Siderka

Adres
Siderka

Lokalizacja
woj. podlaskie, pow. sokólski, gm. Sidra

Obiekt jest cennym przykładem murowanego budownictwa cerkiewnego, unickiego, klasycystycznego z 1.

ćw. XIX wieku. Posiada wartości artystyczne (dekoracje elewacji, empirowe wyposażenie) i historyczne jako egzemplifikacja burzliwych dziejów religijnych obszaru pogranicza: pełnił początkowo funkcję świątyni unickiej, następnie prawosławnej a obecnie katolickiej.

Historia

Obiekt został wybudowany w 1825 roku jako cerkiew unicka pw. Przemienienia Pańskiego przez właściciela tutejszych dóbr Ignacego Zawistowskiego, marszałka szlachty powiatu sokólskiego w latach 1815-1818. Gdy car skasował unię w na ziemiach wcielonych do cesarstwa w 1839 roku parafianie tutejsi jeszcze przez 11 lat bronili świątyni przed prawosławiem. W 1850 roku obiekt zabrano na cerkiew prawosławną. Wówczas hełm wieży kościelnej zastąpiono baniastą kopułą. Wieża ta została zniszczona podczas I wojny światowej a po 1918 roku odbudowana, jednak nie w pełnej wysokości. W 1920 roku kościół został oddany katolikom i był kościołem rektoralnym. W 1946 roku biskup Romuald Jałbrzykowski utworzył tu samodzielną parafię pw. Opatrzności Bożej. Po 1945 roku wymieniono konstrukcję dachu i pokrycie dachowe, odnowiono elewacje oraz wnętrze.

Opis

Obiekt usytuowany na południowym skraju wsi, po wschodniej stronie drogi do Sidry, na niewielkim wzniesieniu, ogrodzony kamiennym murem. Orientowany w stylu klasycystycznym, na planie prostokąta z węższym prezbiterium zamkniętym półkolistą absydą. Murowany z cegły, częściowo tynkowany, posadowiony na fundamencie kamienno-ceglanym. Przykryty dachem dwuspadowym nad korpusem głównym, i wielospadowym nad prezbiterium i absydą. Elewacja frontowa trzykondygnacjowa, na osi środkowej wejście główne, ponad nim szczyt. Nad kruchtą kwadratowa wieża nakryta czterospadowym dachem. Po obu stronach wejścia otwarte kruchty, wsparte na narożnych filarach, prowadzące do bocznych wejść kościoła. Elewacje boczne czteroosiowe, rozczłonkowane toskańskimi pilastrami z dekoracyjnymi płyciznami wypełnionymi tłuczonym kamieniem. Otwory okienne o wykroju koła i półkola ze stiukowymi festonami. Ołtarze w stylu empire.

Obiekt dostępny dla zwiedzających.

Oprac. Grzegorz Ryżewski OT NID w Białymstoku, 11.09.2014 r.

Rodzaj: kościół

Styl architektoniczny: klasycystyczny

Materiał budowy:  ceglane

Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków

Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_20_BK.62197, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_20_BK.172778