kościół parafialny pw. św. Jakuba - Zabytek.pl
Adres
Rzgów, Zagórowska 4
Lokalizacja
woj. wielkopolskie, pow. koniński, gm. Rzgów
Dobudowana do niego w czasach późniejszych ośmioboczna kaplica św. Anny uznawana jest za najstarszy tej formy obiekt w Polsce.
Historia
Rzgów po raz pierwszy wymieniany jest w rzekomym przywileju Mieszka Starego z 1145 roku (obecnie datowanym na połowę XIII wieku) jako posiadłość klasztoru cystersów w Lądzie nad Wartą. Pierwsza świątynia wzniesiona została w 1209 r., według tradycji - z drewna modrzewiowego. Kolejna wzmianka o tutejszym kościele pochodzi z 1485 roku.
Obecny kościół wzniesiony został w 1. poł. XVI wieku. Około 1600 roku dobudowano do niego kaplicę św. Anny, odnowioną w 1699 roku. W 1601 roku dokonano konsekracji kościoła i nadano mu wezwanie św. Jakuba Apostoła. W czasie II wojny światowej Niemcy zrabowali w 1940 r. z kościoła większość wyposażenia, m. in. monstrancję, kielichy, puszki, lichtarze, chorągwie, kapy, ornaty, alby oraz dzwony. Ponadto zniszczyli dzwonnicę. Kościół został remontowany w latach 1760 (wzmocnienie ścian), 1790, 1867 (restauracja budynku), 1950 r. (wymiana pokrycia dachu i nowa polichromia) oraz gruntownie w latach 1990-1991. W latach 2003-2005 przeprowadzono konserwację obrazów oraz dachu kościoła i drewnianych ścian zewnętrznych.
Opis
Kościół jest budynkiem drewnianym, konstrukcji zrębowej, orientowanym. Jednonawowy z węższym, zamkniętym trójbocznie prezbiterium. Od północy do prezbiterium przylega zakrystia. Do nawy od północy przylega ośmioboczna kaplica św. Anny, a od południa - kruchta. Od zachodu przy nawie w 1790 roku wzniesiona została na planie kwadratu dwukondygnacjowa wieża konstrukcji ramowo-słupowej z kruchtą z aneksami w przyziemiu, nakryta namiotowym dachem zwieńczonym kopulastym hełmem. Jednokalenicowy z okapem, dwuspadowy dach kościoła pokryty jest blachą. Kaplica św. Anny nakryta jest sześcioboczną kopułą z cebulastym hełmem z latarnią. Wnętrze kościoła zamknięte jest płaskim stropem, wspólnym dla nawy i prezbiterium. Wnętrze kaplicy św. Anny kryje strop kasetonowy. Rokokowy chór muzyczny ozdobiony herbem Nałęcz wsparty jest na dwóch słupach. Wyposażenie wnętrza w przeważającej części jest barokowe. Współczesna drewniana dzwonnica o zamkniętej konstrukcji stojąca obok kościoła zbudowana została na planie kwadratu.
Cmentarz przykościelny, na którym rosną pomnikowe lipy o obwodzie pnia circa 450 cm, otoczony jest murowanym ogrodzeniem z bramą.
Kościół dostępny dla zwiedzających z zewnątrz. Msze Św. w niedziele: 08:30, 10:00, 12:00, w dni powszednie: według ogłoszeń.
Oprac. Tomasz Łuczak, 16.11.2015 r.
Rodzaj: kościół
Styl architektoniczny: nieznana
Materiał budowy:
ceglane
Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków
Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_30_BK.162946, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_30_BK.65786