cerkiew pw. św. Jerzego - Zabytek.pl
Adres
Ryboły
Lokalizacja
woj. podlaskie, pow. białostocki, gm. Zabłudów - obszar wiejski
Charakteryzuje się dobrymi proporcjami i bryłą rzadko spotykaną wśród cerkwi Białostocczyzny.
Historia
Wzniesiona w latach 1873-1874 z budulca z rozebranych cerkwi prawosławnych w Rybołach i Kożanach. Zaprojektował ją inż. Łoziński, budowę nadzorował Gordiej Aleksiejew. Konsekrowana w 1874 roku. W 1893 r. wymieniono podłogę ceglaną na drewnianą i dobudowano przedsionek. W 1929 r. gont pokryto blachą. W 1941 r. cerkiew została ostrzelana w czasie działań wojennych, naprawy przeprowadzono w następnym roku. W latach 90. miał miejsce remont kapitalny: wzmocnienie fundamentów, wymiana podwalin i częściowo blachy dachowej.
Opis
Cerkiew położona na otoczonym kamiennym murem cmentarzu grzebalnym na południowym krańcu wsi, przy drodze do Bielska Podlaskiego. Orientowana. Styl tzw. rosyjsko-bizantyjski. Cerkiew na rzucie zbliżonym do krzyża greckiego, złożona z trzech części na planach prostokątnych: prezbiterium, nawy i kruchty, do której dostawiony niższy ganek. Wszystkie części budynku kryte dachami dwuspadowymi. Na skrzyżowaniu dachów ośmioboczna wieżyczka (pseudolatarnia) zwieńczona cebulastą kopułką.
Drewniana, w konstrukcji zrębowej (wieża w konstrukcji szkieletowej), na betonowej podmurówce, dachy i kopułka pokryte blachą. Ściany zewn. i wew. szalowane. Stropy i podłogi drewniane. Stolarka drzwiowa, okienna oraz okiennice drewniane. Elewacje szalowane pionowo z listwowaniem. Węgły odeskowane, gzyms podokienny listwowy, gzyms podokapowy profilowany, poprzedzony na szczytach ząbkowanym fryzem. Okna prostokątne, zamknięte półkoliście, wielokwaterowe. Nad oknami w el. bocznych trójkątne nadokienniki. W drugiej kondygnacji kruchty para otworów zasłoniętych deskowymi okiennicami. W wieżyczce zaślepione otwory zamknięte półkoliście. Nad wejściem do przedsionka półkoliste okienko.
Wnętrze jednoprzestrzenne, przekryte stropem płaskim, prezbiterium oddzielone ikonostasem. Nad kruchtą chór muzyczny. Wyposażenie: drewniany ikonostas z 2. poł. XIX w.
Obiekt dostępny dla zwiedzających z zewnątrz.
Oprac. Grażyna Rogala, OT NID w Białymstoku, 18.122.014 r.
Rodzaj: cerkiew
Styl architektoniczny: nieznana
Materiał budowy:
drewniane
Forma ochrony: Rejestr zabytków, Ewidencja zabytków
Inspire id: PL.1.9.ZIPOZ.NID_N_20_BK.61611, PL.1.9.ZIPOZ.NID_E_20_BK.146371